زمان پاسخگویی در مانیتور چیست؟
در هنگام خرید مانیتور، لازم است ویژگی‌های مختلفی را بررسی کنیم. بعضی از این ویژگی‌ها مانند ابعاد و اندازه‌ی یک مانیتور نسبتاً واضح و ساده‌اند، اما برخی دیگر، مانند زمان پاسخگویی ممکن است کمی پیچیده باشند. در این مقاله به چگونگی و نحوه‌ی عملکرد زمان پاسخگویی در مانیتور می‌پردازیم و مزایا و معایب آن را بررسی می‌کنیم.
زمان پاسخ گویی (Response Time) مدت زمانی است که طول می‌کشد تا صفحه نمایش از یک رنگ به رنگ دیگر تغییر کند. به طور کلی مدت زمان تغییر رنگ پیکسل‌ها از رنگ سیاه به سفید و مجدداً به سیاه، زمان پاسخگویی یک مانیتور را تعیین می‌کند. این ویژگی با واحد میلی ثانیه بیان می‌شود. البته در برخی از کمپانی‌ها، روش اندازه‌گیری زمان پاسخگویی کمی متفاوت است. برخی از شرکت‌ها بر اساس زمان تغییر رنگ پیکسل‌ها از سیاه به سفید و برخی دیگر بر اساس زمان تغییر رنگ پیکسل‌ها از خاکستری به خاکستری با طیفی متفاوت، زمان پاسخگویی مانیتور را تعیین می‌کنند.
معمولاً در صفحه نمایش‌های LCD، زمان پاسخ‌دهی کمتر از 10 میلی ثانیه است که در بعضی از مانیتورها به یک میلی ثانیه نیز می‌رسد. در مجموع هرچه زمان پاسخ‌دهی مانیتور کمتر باشد، مشکلاتی مانند تارشدن یا ایجاد هاله در تصویر کاهش پیدا می‌کند و در نهایت کیفیت بهتری از تصویر، در اختیار کاربر قرار می‌گیرد.
برای اطلاعات بیشتر در خصوص پدیده‌ی شبح یا هاله در تصویر، می‌توانید مقاله‌ی “شبح یا هاله تصویر (Ghosting) در مانیتور چیست؟” را مطالعه نمایید.
توجه داشته باشید که زمان پاسخگویی با نرخ به روز رسانی متفاوت است. نرخ به روز رسانی تعداد دفعاتی است که تصویر نمایشگر در یک ثانیه به روز می‌شود. این ویژگی بر حسب هرتز بیان می‌شود. اکثر مانیتورها دارای نرخ به روز رسانی 60 هرتز هستند که برخی از آن‌ها دارای نرخ به روز رسانی بیشتر و سه رقمی می‌باشند. این ویژگی بسیار کاربردی و مهم به خصوص در گیمینگ است. برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی چگونگی و نحوه‌ی عملکرد نرخ به روز رسانی، می‌توانید مقاله‌ی نرخ به روز رسانی چیست و چه تأثیری در گیمینگ دارد؟ را مطالعه نمایید.
چرا زمان پاسخگویی کمتر بهتر است؟
در اکثر امور روزمره مانند وب گردی، استفاده از برنامه‌های office، نوشتن و ارسال یک ایمیل و یا حتی ویرایش یک عکس، زمان پاسخگویی اهمیت چندانی ندارد؛ چراکه تغییر رنگ صفحه نمایش آنقدر سریع اتفاق می‌افتد که کاربر متوجه نمی‌شود. هنگام پخش ویدیو در مانیتور و تلویزیون‌های مدرن نیز، تأخیر در تغییر رنگ آنقدر ناچیز است که ببیننده آن را احساس نمی‌کند. بنابراین ممکن است بسیاری از کاربران با عملکرد و اهمیت زمان پاسخگویی آشنا نباشند. اما در گیمینگ این چنین نیست. برای گیمرها هر میلی ثانیه اهمیت بالایی دارد. اهمیت این موضوع زمانی معلوم می‌شود که یک میلی ثانیه کمتر، برنده‌ی یک بازی جنگی و یا عبور از خط پایان یک مسابقه‌ی ورزشی را تعیین کند. بنابراین مانیتور با زمان پاسخ گویی 1 تا 5 میلی ثانیه برای گیمرهای حرفه‌ای می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد.
هرچه زمان پاسخ‌دهی مانیتور کمتر باشد، مشکلاتی مانند Blurring یا Ghosting در تصویر کاهش پیدا می‌کند
بررسی زمان پاسخگویی و پدیده‌ی هاله یا شبح در تصویر
همانطور که اشاره کردیم، در گیمینگ مواردی چون زمان پاسخگویی اهمیت فراوانی دارد. بالا بودن زمان پاسخگویی منجر به اشکالاتی چون هاله یا شبح در تصویر می‌شود که برای گیمرها کمی اذیت کننده است. در ادامه دو لینک قرارداده‌ایم که از این طریق می‌توانید، زمان پاسخگویی و هاله‌ی تصویر مانیتور خود را بررسی کنید.
کدام از مانیتورها زمان پاسخگویی پایین‌تری دارند؟
معمولاً بررسی زمان پاسخگویی در خرید گوشی هوشمند و یا لپ تاپ ضروری نیست. اما در خرید مانیتور، این ویژگی از اهمیت بالایی برخوردار است.
در ادامه‌ی مقاله سه نوع پنل LCD را از نظر زمان پاسخگویی بررسی می‌کنیم:
پنل‌های TN (Twisted Nematic)
معمولاً نمایشگرهایی با پنل TN طیف رنگی محدودی دارند، اما از نظر زمان پاسخ‌دهی یکی از سریع‌ترین‌ها در بازار محسوب می‌شوند. پنل‌های TN زمان پاسخ گویی بسیار کمی دارند. به طور کلی اکثر مانیتورهایی که مخصوص گیمینگ هستند، جهت داشتن زمان پاسخگویی کمتر و نرخ به روز رسانی بالاتر، از پنل TN بهره برده‌اند.
“مانیتور مخصوص بازی سامسونگ مدل LU28E590D-S سایز 28 اینچ” دارای زمان پاسخگویی 1 میلی ثانیه و پنل TN می‌باشد.
برای نمونه از مانیتورهای گیمینگ با زمان پاسخ‌دهی 1 میلی ثانیه و پنل TN، می‌توانید “مانیتور مخصوص بازی سامسونگ مدل LU28E590D-S سایز 28 اینچ” را مشاهده نمایید.
پنل‌های صفحه نمایش IPS (In-Plane Switching)
نمایشگرهایی که از پنل IPS ساخته شده‌اند، دارای طیف رنگی گسترده‌ای می‌باشند و از این نظر برای کاربرانی که به دنبال رنگ‌های دقیق و واضح هستند، مانند طراحان، عکاسان، ادیتورهای ویدیو و… بسیار مناسب می‌باشند. به طور معمول پنل IPS نسبت به پنل TN، زمان پاسخگویی بیشتری دارد. بنابراین به ندرت در مانیتورهای گیمینگ از این پنل استفاده می‌شود.
برای نمونه از نمایشگرهای دارای پنل IPS و زمان پاسخگویی کمتر از 5 میلی ثانیه، می‌توانید “مانیتور ال جی مدل 32MP60G-B سایز 32 اینچ” را مشاهده نمایید.
پنل‌های صفحه نمایش VA (Vertical Alignment)
پنل VA در واقع ترکیبی از دو پنل TN و IPS است. کمپانی‌های تولید کننده‌ی مانیتور همواره سعی کرده‌اند تا در طراحی این پنل مزایا و نکات مثبت دو پنل دیگر را به کار گیرند. پنل VA به طور متوسط دارای زمان پاسخگویی کم و سریع مانند پنل TN، همچنین دارای طیف رنگی دقیق و گسترده مانند پنل IPS می‌باشد. در حال حاضر در مانیتورهای گیمینگ از پنل VA نیز استفاده می‌کنند که در برخی از آن‌ها زمان پاسخ‌دهی به 1 میلی ثانیه نیز می‌رسد.
برای نمونه از مانیتورهای گیمینگ با زمان پاسخگویی 1 میلی ثانیه و پنل VA، می‌توانید “مانیتور مخصوص بازی سامسونگ مدل LC34G55TW-W سایز 34 اینچ” را مشاهده نمایید.
در مجموع اگر به دنبال مانیتوری برای گیمینگ هستید، بهتر است نمایشگری با پنل TN و یا VA انتخاب کنید. مانیتورهای گیمینگ IPS کمیاب و البته گران هستند و معمولاً کارکرد کمتری نسبت به دو پنل دیگر در گیمینگ دارند.
برای آشنایی با جزییات و عملکرد پنل‌ها، می‌توانید مقاله‌ی بررسی انواع پنل‌های مانیتور را بررسی کنید.
معایب زمان پاسخگویی سریع چیست؟
مانیتورهای گیمینگ برای کم کردن زمان پاسخگویی، از برخی پردازش‌های تصویر مانند تصحیح رنگ نمایشگر، افزایش روشنایی در تصویر، فیلترهای نور آبی جهت کاهش خستگی چشم و موارد دیگر چشم پوشی می‌کنند. به همین دلیل اگر مانیتور گیمینگ خود را روی کم‌ترین زمان پاسخگویی تنظیم کنید، احتمالاً روشنایی کمتر و کدر شدن رنگ‌ها در تصویر را مشاهده خواهید کرد.
آیا انتخاب یک مانیتوری با زمان پاسخگویی ضروری است؟
در اکثر بازی‌ها کم بودن زمان پاسخگویی ضروری نیست. مثلاً در بازی‌های تک نفره، مشکلاتی مانند تاری و هاله در تصویر، تأثیر چندانی در روند بازی ندارد که مجبور به خرید مانیتوری با زمان پاسخگویی پایین‌تر باشید. در بازی‌هایی مثل Minecraft حتی در حالت آنلاین، تأخیر تصویر بسیار کم است و کاربر به سختی متوجه این موضوع می‌شود.
در بازی‌های آنلاین و چند نفره، اگر اینترنت شما ضعیف باشد، احتمالاً مدت زمان ارسال اطلاعات به سرور بازی و دریافت مجدد داده‌ها بسیار بیشتر از زمان پاسخگویی مانیتور باشد. بنابراین اگر مانیتور شما دارای زمان پاسخ‌دهی پایین باشد اما پینگ به سرور 100 میلی ثانیه طول بکشد، باز هم مشکلاتی در روند بازی ایجاد می‌شود. بنابراین خرید یک مانیتور با زمان پاسخگویی کمتر برای شما کاربردی و ضروری نخواهد بود. اما در صورتی که از سرعت اتصال بالایی برخوردار هستید و علاقه‌مند به بازی‌های چندنفره‌ی پرسرعت مانند Fortnight، Overwatch، Rocket League یا Street Fighter هستید، بهتر است به سراغ یک مانیتور گیمینگ با زمان پاسخ‌دهی کم بروید.
این موضوع در خصوص کنسول‌های بازی و تلویزیون‌ها نیز صدق می‌کند و بسیاری از آن‌ها دارای تنظیمات “Game Mode” هستند که زمان پاسخگویی را کاهش می‌دهد.