راهنمای خرید کارت گرافیک
اگر میخواهید بهترین کامپیوتر گیمینگ را داشته باشید و یا سیستم خود را ارتقا دهید، انتخاب یک کارت گرافیک پرقدرت بسیار ضرروی است. میتوان گفت خرید یک کارت گرافیک قدرتمند و کاربردی اهمیت بیشتری نسبت به پردازندهی کامپیوتر شما دارد. برای خرید کارت گرافیک باید موارد زیادی را بررسی کرد. از نوع و مدل مانیتور گرفته تا اندازهی کیس، همهی جزییات را باید درنظر داشته باشید.
در ادامهی مقاله به نکاتی اشاره میکنیم که بهتر است قبل از خرید به آنها توجه کنید:
بررسی پردازندهی سیستم
اگر تمام بودجهی خود را صرف خرید کارت گرافیک کنید اما پردازندهی سیستمتان نسبت به کارت گرافیک ضعیف باشد، در ظاهر یک سیستم پرقدرت محسوب میشود؛ اما هنگام بازی، به دلیل کم بودن نرخ فریم کیفیت خوبی نخواهید داشت.
تطابق رزولوشن مانیتور با کارت گرافیک انتخابی
برای یک مانیتور گیمینگ با وضوح 1080p، اغلب کارتهای گرافیک با سرعت 30 تا 60 fps (فریم بر ثانیه) مناسب هستند؛ اما برای بازیهای سطح بالا و وضوح 4k، نیاز به کارت گرافیکی متناسب با تنظیمات درون بازی دارید. بنابراین بهتر است از یک پردازندهی گرافیکی ایده آل و مناسب با مانیتور استفاده کنید.
نرخ به روز رسانی مانیتور را در نظر بگیرید
اگر مانیتور شما دارای نرخ به روز رسانی بالا و سه رقمی باشد، باید از یک پردازنده و کارت گرافیک قدرتمند استفاده کنید. اما اگر نرخ به روز رسانی مانیتور شما پایین (مثلاً 60 هرتز) و رزولوشن آن 1080p باشد، نیازی به کارت گرافیک پرقدرت نیست، چرا که مانیتوری با نرخ به روز رسانی 60 هرتز، قادر به نشان دادن حداکثر 60 فریم در هر ثانیه میباشد و خرید یک کارت گرافیک رده بالا، تأثیری در عملکرد مانیتور ندارد.
بررسی توان و فضای یک سیستم
کیس کامپیوتر شما باید جایگاه و فضای لازم برای کارت گرافیک انتخابی را داشته باشد و همچنین منبع تغذیه (پاور) نیز توان مصرفی و کانکتور موردنیاز کارت را در اختیارش قرار دهد. (بسته به نوع کارت گرافیک، حداکثر سه درگاه PCIe هشت پین)
یک کارت گرافیک مجزا و کاربردی انتخاب کنید
در حال حاضر پشتیبانی بازیها از تکنولوژی SLI و CrossFire (استفاده از دو کارت گرافیک به طور همزمان) رو به کاهش است. بنابراین بهتر است مناسبترین کارت گرافیک را برای سیستمتان انتخاب کنید و به سراغ کارت جایگزین نروید.
برای افزایش عملکرد روی اورکلاک حساب نکنید
برای داشتن عملکرد بهتر، کارت گرافیکی مناسب انتخاب کنید. اورکلاک در کارتهای گرافیکی پیشنهاد مناسبی برای افزایش عملکرد نمیباشد. پردازندههای گرافیکی (GPU) را میتوان حداکثر 5 الی 10 درصد اورکلاک کرد که تأثیر چندانی روی عملکرد سیستم ندارد.
مقایسهی AMD و NVIDIA
کمپانیهای بسیاری در سراسر دنیا در زمینهی تولید کارت گرافیک فعالیت دارند، اما تنها دو شرکت NVIDIA و AMD پردازندهی گرافیکی تولید میکنند. البته شرکت اینتل در سال جدید میلادی از کارتهای گرافیک Xe با پردازندهی اختصاصی خود رونمایی خواهد کرد. در حال حاضر شرکت AMD با جدیدترین محصول خود یعنی Big Navi RX 6000 در جایگاه بالاتری نسبت به شرکت NVIDIA و کارتهای گرافیک Ampere (مانند GeForce RTX 3080) قرار گرفته است.
موضوعی که شاید تاکنون به آن بی توجه بودهایم، ray tracing (رهگیری پرتو) در لحظه (real time) است. شرکت انویدیا به همراه کارتهای گرافیک RTX سری 20 این فناوری را معرفی نموده و در حال حاضر در پردازندههای نسل دوم RTX سری 30 نیز از این فناوری استفاده کرده است. شرکت AMD نیز این فناوری را به همراه کارتهای RX 6000 خود معرفی نمود. البته میتوان گفت با توجه به ویژگی ray tracing، شرکت انویدیا پیشرو است و در مقایسه با AMD در رتبهی نخست قرار دارد.
تعداد کمی از بازیها از فناوری ray tracing پشتیبانی میکنند. امروزه اغلب بازیها در حال اضافه کردن این قابلیت هستند و در آینده بسیاری از این بازیها توسط کنسولهای Sony PlayStation 5 و Microsoft Series X پشتیبانی خواهند شد. در حال حاضر 30 بازی از فناوری ray tracing پشتیبانی میکنند که میتوانیم به دو بازی Control و Cyberpunk 2077 اشاره کنیم.
فناوری DLSS شرکت NVIDIA (ارتقای رزولوشن به کمک هوش مصنوعی) میتواند بدون کاهش نرخ فریم، عملکرد بهتری را در اختیار کاربر قرار دهد. البته استفاده از این ویژگی بستگی به پشتیبانی بازی از فناوری DLSS دارد. شرکت AMD نیز فناوریFidelity FX Super Resolution (AMD FSR) را در مقابل فناوری DLSS انویدیا معرفی کرده است.
بودجهی تقریبی شما چقدر است؟
در بازار کارتهای گرافیک با قیمتهای مختلف به فروش میرسند. اگر به یک کارت گرافیک کاربردی برای امور متوسط خود نیاز دارید، به فکر خرید کارتهای گران قیمت نباشید. اما اگر میخواهید کارت گرافیکی با بهترین عملکرد خریداری کنید، بهتر است یک کارت قدرتمند و البته پرهزینه انتخاب کنید.
کدام مشخصات در هنگام خرید پردازندهی گرافیکی اهمیت دارند؟
مقدار حافظهی کارت گرافیک
در گیمینگ با وضوح 1080p، باید از کارت گرافیکی با ظرفیت حداقل 6 تا 8 گیگابایت استفاده کنید. اگر میخواهید از بالاترین تنظیمات استفاده نمایید و یا texture (بافت) با وضوح بالا نصب کنید، به حافظه بیشتری نیاز خواهید داشت. برای گیمینگ با وضوح بسیار بالای 4k، به کارت گرافیکی با ظرفیت حداقل 8 گیگابایت نیاز دارید.
فضای موردنیاز جهت نصب
این ویژگی بسیار مهم است. قبل از خرید حتماً مشخصات ظاهری کارت انتخابی از جمله طول، ارتفاع و ضخامت را در داخل کیس خود بررسی کنید. کارتهای گرافیکی در ابعاد و فرمهای باریک (Slim)، تک اسلات، دو اسلات، حتی سه اسلات و بیشتر عرضه میشوند. اکثر کارتهای گرافیکی گیمینگ بزرگ هستند و به اندازهی دو یا چند اسلات در کیس اشغال میکنند. کارتهای گرافیک جدید نسبت به نسلهای قبلی، ضخیمتر و بزرگتر هستند. اگر یک کارت گرافیک به صورت مجزا به اندازهی دو اسلات در کیس فضا بگیرد و در عین حال دارای هیت سینک و پوشش فن باشد، ممکن است فضای بیشتری برای نصب نیاز پیدا کند. اگر مادربرد سیستم شما دارای استاندارد Mini-ITX باشد، باید از کارت گرافیک کوچک و یا مینی استفاده کنید که اندازهی آن 8 اینچ (205 میلیمتر) و یا کمتر است. با این حال، برخی از این کارتها، طول بیشتری دارند. بنابراین حتماً مشخصات کارت را بررسی کنید.
TDP
TDP یا توان طراحی حرارتی، اندازه گیری اتلاف گرما است. همچنین میانگین توان موردنیاز برای استفاده از کارت گرافیک با تنظیمات پیش فرض را به شما میدهد. در حال حاضر انویدیا در حال ارتقای TDP به TGP است. Total Graphics Power با مخفف TGP به معنای توان گرافیکی کل میباشد. به طور کلی پاور 600 واتی برای کارتهای گرافیک نسل قبلی مناسب و کاربردی است. اما اگر میخواهید از RTX 3080، RTX 6800 XT و یا نسل و سری جدیدتر استفاده کنید، بهتر است از یک پاور با توان بالاتر استفاده کنید؛ به خصوص اگر قصد اورکلاک کردن گرافیک سیستم را دارید. برای مثال اگر میخواهید یک کارت گرافیک با توان طراحی حرارتی 250 وات به سیستم خود اضافه کنید، در حالی که منبع تغذیهی سیستم 400 واتی و همچنین پردازندهی آن اورکلاک شده و 95 واتی باشد، بهتر است پاور را ارتقا دهید.
کانکتورهای برق
کارتهای گرافیکی قدرتمند بیشتر از حد استاندارد یک اسلات PCIex16 (حداکثر 75 وات) مصرف میکنند. این کارتها به کانکتورهای برق اضافی PCIe که 6 یا 8 پین دارند، متصل میشوند. کارتهای RTX انویدیا سری 30 اغلب دارای کانکتورهای 12 پین و تعدادی نیز دارای 8 تا 12 پین میباشند. برخی از کارتها دارای یک کانکتور و برخی نیز از دو و یا حتی سه کانکتور با درگاههای 6 و 8 پین بهره بردهاند. اگر پاور شما کانکتورهای برق اضافی مورد نیاز را ندارد، بهتر است آن را ارتقا دهید. در نظر داشته باشید که در طولانی مدت نمیتوان از کانکتورهای SATA و Molex جهت تأمین توان مصرفی کارتهای گرافیکی استفاده کرد.
درگاهها
برخی از مانیتورها تنها دارای پورت HDMI و برخی نیز دارای DisplayPort میباشند. در مانیتورهای قدیمی، تنها از درگاه DVI استفاده شده است. تعداد بسیار کمی از مانیتورها از پورت USB Type-C پشتیبانی میکنند. قبل از خرید کارت گرافیک مطمئن شوید که کارت انتخابی شما، از درگاههای مانیتورتان پشتیبانی میکند.
سرعت کلاک
سرعت کلاک در کارتهایی با پردازندهی گرافیکی یکسان، متفاوت است. همین موضوع باعث تفاوت نرخ فریم در کارتهای گرافیکی با پردازندهی یکسان میشود. البته در کنار سرعت کلاک، سرعت حافظه، تعداد هسته و معماری نیز اهمیت دارد. به طور کلی خنک سازی بهتر، اغلب باعث افزایش سرعت کلاک کارتهای گرافیکی میشود.
هستههایCUDA/ پردازش جریان
همانطور که سرعت کلاک در پردازندهی گرافیک مهم است، هستههای CUDA نیز از اهمیت بالایی برخوردار هستند که اطلاعاتی در خصوص سطح عملکرد پردازنده گرافیکی در اختیار کاربر قرار میدهد. حال وقتی بخواهیم تعداد هستهی کارتهای مختلف را مقایسه کنیم، زمانی معنادار میشود که کارتها دارای پردازندهی یکسانی باشند. به طور مثال مقایسهی کارتهای گرافیکی انویدیا با پردازندهی یکسان Ampere، اهمیت بالاتری نسبت به مقایسهی کارتهایی با دو پردازندهی Pascal و Ampere دارند. این موضوع در پردازندههای گرافیکی AMD نیز صدق میکند. به عبارتی مقایسهی تعداد هستهی کارتهایی با پردازندهی Navi مفیدتر از مقایسهی کارتهایی با دو پردازندهی Navi و Vega میباشد . مقایسهی تعداد هستهی پردازندههای AMD و NVIDIA برای کاربر چندان مفید نیست.
TFLOPS/GFLOPS
TFLOPS (10 به توان 12 عملیات ممیز شناور در ثانیه)، نشانگر حداکثر عملکرد تئوری یک پردازندهی گرافیکی است. این عدد ممکن است به صورت GFLOPS (میلیاردها FLOPS) بیان شود. تعداد هستهی پردازنده ضرب در سرعت کلاک برحسب گیگاهرتز ضرب در دو (برای دستورالعملهای FMA یا Fused Multiply Add)، TFLOPS یک پردازندهی گرافیکی را به شما میدهد. ترافلاپس تفاوت سرعت تراشهی یک کارت گرافیک را نسبت به دیگر کارتها با طراحی معماری یکسان به شما نشان میدهد. مقایسهی کارتهای گرافیکی با پردازندهی متفاوت (مانند AMD Navi 10 در مقابل Nvidia Turing TU106 یا AMD Navi 10 در مقابل AMD Vega 10) اهمیت چندانی ندارد.
سرعت حافظه/ پهنای باند
در کارتهای گرافیک پهنای باند حافظهی بیشتر منجر به بهبود عملکرد و سرعت بالای حافظه میشود. برای مثال GTX 1650 GDDR6 حدود 15 درصد سریعتر از GTX 1650 GDDR5 است. چرا که از پهنای باند حافظهی بیشتری برخوردار است.
پشتیبانی از فناوری VR
برای استفاده از فناوری واقعیت مجازی (VR HMD)، حداقل به یک کارت گرافیک میان رده نیاز دارید. AMD Radeon RX 570 و Nvidia GTX 1060 کمترین کارت گرافیکی است که میتوانید از آن بهرهمند شوید.
قابلیت پشتیبانی از ray tracing و DLSS
آخرین پردازندههای گرافیکی سری RTX 30 انویدیا، بهترین محصول برای پشتیبانی از فناوری ray tracing و AI میباشد. پردازندههای گرافیکی سری RX 6000 شرکت AMD فقط از ray tracing پشتیبانی میکند.
کارت گرافیک شرکت سازندهی GPU یا شرکت ثالث؟
گزینههای مختلفی برای خرید کارت گرافیک با طراحی و برند متفاوت در بازار موجود است. شرکت انویدیا کارتهای آخرین مدلهای خود را تولید و در بین دیگر سازندگان عرضه میکند. اما شرکت AMD مجوز تولید کارتهای خود را به دیگر تولیدکنندگان نیز میدهد. کارتهای گرافیکی این دو شرکت توسط دیگر شرکتهای فعال در این حوزه تولید و عرضه میشوند.
اغلب کارتهای شخص ثالث (ASUS و GIGABYTE) دارای خنککنندههای قوی، فنهای اضافی، سرعت کلاک بالاتر و گرانتر هستند. همچنین از قابلیتهای اورکلاکینگ نیز بهره میبرند که در مجموع، بهبود عملکرد جزیی را به ویژه در رزولوشن های بالا به همراه دارند. خنکسازی قویتر منجر به عملکرد بهتر و آرامتر میشود. این خنک کنندهها زمانی اهمیت بیشتری پیدا میکنند که از کارت گرافیکی قدرتمند استفاده کنیم. معمولاً کارتهای گرافیکی سطح بالا صدای و گرمای بیشتری تولید میکنند به طور مثال کارتهای RTX 3080 و 3090 که توسط شرکت انویدیا تولید میشوند، بیش از حد داغ میشوند.
معرفی 5 کارت گرافیک برای رزولوشنهای رایج
در این بخش تعدادی از کارت گرافیکهای مناسب و کاربردی برای رزولوشنهای رایج و انواع بازیها معرفی را نمودهایم. به خاطر داشته باشید که سازندگان شخص ثالث برای همه این کارتها وجود دارد.
Nvidia GeForce GTX 1650 Super انتخابی مقرون به صرفه برای یک بودجهی مناسب
GTX 1650 Super انویدیا بی شک بهترین کارت گرافیک برای کاربرانی است که به دنبال یک محصول مقرون به صرفه و کاربردی هستند. این محصول 30 درصد سریعتر از RX 570 شرکت AMD است، انرژی بسیار کمتری مصرف میکند و دارای سختافزار جدید NVENC انویدیا جهت کمک به رمزگذاری و رمزگشایی ویدیو میباشد. در واقع در گیمینگ به صورت آنلاین نیاز کمی به پردازش CPU دارید، زیرا GTX 1650 Super قادر است این امر را به تنهایی انجام دهد. عملکرد بیشتر، راندمان بهتر و پشتیبانی بهتر از ویدئو، کارت گرافیک GTX 1650 Super را به یک پیشنهاد خوب برای کاربران تبدیل کرده است.
Nvidia GTX 1660 Super بهترین انتخاب برای وضوح 1080p (FHD)
کارت گرافیک GTX 1660 Super حدود 15 درصد سریعتر از GTX 1660 معمولی، 20 درصد سریعتر از RX 5500 XT 8GB و بیش از 30 درصد سریعتر از Super Budget 1650 میباشد. به طور کلی کارت گرافیک GTX 1660 Super در جایگاه اول نسبت به GTX 1660 و RX 5500 Xt قرار دارد.
علیرغم اینکه پردازندههای گرافیکی انویدیا با معماری تورینگ هنوز از فناوری FinFet دوازده نانومتری شرکت TSMC استفاده میکنند، توان مصرفی واقعی برابر با تراشههای Navi 14 شرکت AMD دارد که از فناوری TSMC هفت نانومتری شرکت FinFET بهره برده است. این حقیقت که انویدیا با توان مصرفی یکسان، عملکرد بهتری را ارائه میدهد نشانگر طراحی ایدهآل آن است. GTX 1660 Super با قیمتی مناسب و طراحی کارآمدتر، عملکردی مشابه GTX 1070 به شما ارائه میدهد. همچنین دارای معماری Turing NVENC بهبود یافته است که آن را به انتخابی عالی برای پخش ویدیو تبدیل میکند.
Nvidia RTX 3060 Ti بهترین انتخاب برای وضوح 1440p
این کارتها عملکرد بهتری نسبت به نسل قبلی خود یعنی RTX 2080 Super دارند و نسبت به عملکردشان بسیار مقرون به صرفه هستند. شرکت AMD کارتهای RX 6700 و 6700 XT را مبتنی بر معماری RDNA2 عرضه نموده که میتوانند رقیب مناسبی برای کارتهای گرافیک میان ردهی انویدیا باشند.
RTX 3060 Ti عملکرد عالی برای وضوح 1440p ارائه میدهد و دارای میانگین سرعت 87 فریم بر ثانیه میباشد. تنها در بازیهای Dirt 5 و Watch Dogs Legion سرعت به زیر 60 فریم بر ثانیه کاهش پیدا میکند که با فعال کردن ویژگی ray tracing و DLSS برای بازی Dirt 5 و ویژگی ray tracing برای بازی Watch Dogs Legion این موضوع رفع خواهد شد.. بازیهای دیگری نیز وجود دارند که ممکن است نیاز به تغییر تنظیمات داشته باشند. در اکثر بازیها، با تنظیمات فوقالعاده و سرعت 60 فریم بر ثانیه میتوانید تجربهی خوبی از گیمینگ بدست بیاورید، اما در تعداد کمی از بازیها، لازم است سرعت را تا 100 فریم بر ثانیه افزایش دهید.
Nvidia GeForce RTX 3070 بهترین کارت گرافیک برای VR
علاقه مندان به هدستهای واقعیت مجازی نیاز به سطح مشخصی از عملکرد و توان پردازشی دارند. شما میتوانید از یک پردازنده گرافیکی قدیمیتر مانند Nvidia GeForce GTX 2070 Super استفاده کنید و همچنان با نرخ به روز رسانی 90 هرتز از اکثر قابلیتهای VR بهره مند شوید، اما توصیهی ما به کاربران کارت گرافیک RTX 3070 است.
RTX 3070 حدود 30 درصد سریعتر از 2070 Super است که شاید برای بازیهای واقعیت مجازی امروزی ضروری نباشد، اما در آیندهی نزدیک اهمیت پیدا خواهد کرد. با این حال، ما همچنان منتظریم تا استفاده از تکنولوژی VR فراگیرتر شود. البته بازی Half-Life Alyx هم نتوانسته مخاطبان زیادی را مجاب به بهره مندی از تکنولوژی VR کند.
Nvidia GeForce RTX 3080 بهترین برای وضوح 4k
اگر به دنبال کارت گرافیکی بیرقیب و قدرتمند هستید، کارت گرافیک GeForce RTX 3080 را به شما پیشنهاد میکنیم. از نظر فنی RTX 3090 سریعتر است، اما میتوان گفت RTX 3080 جایگزینی برای Titan RTX است و در عین حال بودجهی بالایی را به خودش اختصاص میدهد. RTX 3080 میتواند تمام تنظیمات گرافیکی را با کیفیت 4K در اکثر بازیها نمایش دهد. همچنین میتواند تجربهی بازی لذت بخشی را با وجود فناوری ray tracing برای شما فراهم کند.
طراحی کارت گرافیک RTX 3080 از سری Ampere انویدیا بهره گرفته است و حتی بدون استفاده از فناوری ray tracing یا DLSS، عملکرد فوق العادهای را در اختیار کاربر قرار میهد. این کارت گرافیک سرعتی بیش از 30 درصد نسبت به 2080 Ti دارد. RTX 3080 کارکردی برابر با RX 6800 XT شرکت AMD دارد و در عین حال عملکرد بهتری را در رزولوشن 4k ارائه میدهد، به خصوص زمانی که ray tracing یا DLSS فعال باشند.