در هنگام خرید خنک کننده پردازنده به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
پردازنده کامپیوتر شما یکی از مهم‌ترین اجزای داخل سیستم است. هنگامی که CPU در حال رسیدگی به پردازش‌های مدنظرتان است، بسته به میزان پیچیدگی پردازش و توان مصرفی، گرما تولید می‌کند. درنتیجه به مرور دمای پردازنده بالا می‌رود. بنابراین توصیه می‌شود از یک خنک کننده پردازنده متناسب با CPU سیستم استفاده نموده تا امور پردازشی شما در دمای مناسب انجام شود. در این مقاله نکاتی که در خصوص خرید خنک کننده‌ی پردازنده اهمیت دارد را باهم بررسی می‌کنیم.
1. بودجه
اولین چیزی که باید هنگام خرید در نظر داشته باشید، میزان بودجه‌ی مدنظرتان است. اگر تنها قصد ارتقای خنک کننده را دارید، قطعاً بودجه‌ی کمتری نیاز خواهید داشت. نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، هرکدام قدرت، عملکرد و مناسب بودن خنک کننده را برای کاربری خاصی تعیین می‌کند. برای مثال اگر از پردازنده‌ی خود برای اورکلاک استفاده می‌کنید، پس باید یک خنک کننده‌ی قدرتمند و احتمالاً با بودجه‌ی زیاد انتخاب نمایید تا پردازنده بیش از حد داغ نشود.
2. کاربری مورد نظر
به طور کلی اگر قصد دارید به انجام پردازش‌های سنگین مانند اورکلاک بپردازید، پس باید یک فن رده بالا خریداری نمایید. اما درصورتی که قصد جمع کردن یک سیستم گیمینگ با بودجه‌ی متوسط را دارید و به سرغ اورکلاک نخواهید رفت، می‌توانید از یک فن سطح پایه و یا پردازنده‌هایی با فن پیش فرض (استوک) استفاده کنید.
خنک کننده‌های پیش فرض روی پردازنده معمولاً برای کاربران نیمه حرفه‌ای انتخاب خوبی هستند. برای مثال خنک کننده‌های موجود در پردازنده‌های خاصی چون پردازنده‌های AMD سری Ryzen برای اورکلاک به اندازه‌ی متعادل نیز کاربردی می‌باشند. حتی می‌توان گفت برخی از پردازنده‌های AMD Ryzen خنک کننده‌هایی با عملکرد مشابه فن‌های شخص ثالث میان رده دارند.
در حالت کلی اگر از سیستمتان برای امور ساده و متوسط روزمره مانند وب گردی، تماشای فیلم و تصویر و غیره استفاده می‌کنید، نیازی به خرید یک خنک کننده سطح بالا نخواهید داشت. اما در صورت نیاز به عملکرد بالای پردازنده، باید یک خنک کننده‌ی سطح بالا و قدرتمند برای پردازنده‌ی خود خریداری کنید.
3. ابعاد خنک کننده
یکی دیگر از نکاتی که باید در خصوص خنک کننده‌های پردازنده بررسی کنید، ابعاد آن‌هاست. برخی از خنک کننده‌ها به قدری بلند هستند که داخل بعضی از انواع کیس‌ها قرار نمی‌گیرند.
اغلب کولرهای بادی رده بالا به دلیل حجیم بودن با مشکلاتی در نصب مواجه می‌شوند. بزرگ بودن ابعاد خنک کننده می‌تواند مانع نصب رم‌های DIMM روی مادربرد شود و با کیت‌های بلندتر حافظه تداخل پیدا کند. حتی در خصوص کارت‌های گرافیکی ممکن است نتوانید از اسلات PCIe 16x برای نصب کارت گرافیک استفاده کنید. بنابراین بهتر است بررسی نمایید که فن انتخابی شما با سایر قطعات تداخل دارد یا خیر.
در خصوص خنک کننده مایع به ویژه خنک کننده‌های AIO، اندازه رادیاتور یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هاست. رادیاتورهای خنک کننده AIO در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند. بنابراین قبل از انتخاب، باید برگه مشخصات کیس کامپیوتر و اندازه‌ی رادیاتور خنک کننده را بررسی کنید.
4. مقایسه خنک کننده‌های بادی و آبی پردازنده
به طور کلی خنک کننده‌های پردازنده از نظر طراحی به دو نوع بادی و آبی تقسیم می‌شوند که هرکدام از آن‌ها مزیت و معایبی دارند. در ادامه ویژگی‌های هریک را به طور خلاصه بررسی می‌کنیم تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
مزایای خنک کننده مایع
خنک کننده‌های مایع نسبت به بادی می‌توانند دمای بهتری را برای پردازنده‌ها فراهم کنند
معمولاً نسبت به کیس تناسب بیشتری دارند
صدا و نویزشان بسیار کمتر است
مضرات خنک کننده مایع
قیمت خرید بیشتری نسبت به خنک کننده‌های بادی دارند
نیاز به مراقبت بیشتر خواهند داشت. چراکه احتمال نشتی در سیستم وجود دارد
نصبشان در سیستم دشوار بوده و نیازمند تجربه است.
مزایای خنک کننده بادی
به طور متوسط نسبت به قیمتی که دارند، عملکرد و قدرت بیشتری ارائه می‌دهند
نیاز به تعمیر کمتری داشته و دوام طولانی‌تری دارند
نصب آن در سیستم نسبت به خنک کننده مایع آسان‌تر است
معایب خنک کننده بادی
معمولاً برای پردازش‌های سنگین و پیچیده مناسب نیستند.
برخی از خنک کننده‌های بادی سطح بالا، اندازه بزرگ و سنگینی دارند. چنین محصولاتی ممکن است برای قطعاتی چون حافظه رم، فن کیس، مادربرد و غیره باعث بروز مشکلاتی شوند.
5. رتبه بندی TDP
رتبه بندی TDP یا توان طراحی حرارتی خنک کننده یکی از مهم‌ترین عوامل در تعیین خرید خنک کننده پردازنده است. TDP حداکثر مقدار گرمای تولید شده توسط یک تراشه را تعیین می‌کند. خنک کننده پردازنده باید طوری انتخاب شود که بتواند گرمای تولیدی پردازنده را دفع کند. این مشخصه در توضیحات خنک کننده و پردازنده نوشته می‌شود. هنگام خریداری خنک کننده اگر TDP آن نسبت به پردازنده کمتر باشد، عملکرد کافی برای خنک کردن CPU ارائه نخواهد داد. البته این نکته را هم درنظر داشته باشید که پردازنده همیشه به حداکثر سرعت پردازش و در نتیجه دمای پیش فرض نمی‌رسد. بنابراین خنک کننده‌ای با TDP کمی کمتر از پردازنده نیز می‌تواند برای سیستم شما مناسب باشد. در خصوص پردازنده‌های استوک باید گفت که خنک کننده‌های پیش فرض معمولاً دارای رتبه بندی TDP متناسب با CPU هستند. بنابراین می‌توانید بدون نیاز به یک فن مجزا برای پردازنده، به امور پردازشی متوسط و نیمه حرفه‌ای خود رسیدگی کنید.
اکثر خنک کننده‌های پردازنده شخص ثالث نسبت به پردازنده‌های موجود در بازار TDP بیشتری دارند. اما با این حال لازم است این موضوع را قبل از انتخاب و خرید حتماً بررسی کنید. به عنوان یک قاعده کلی توصیه می‌شود یک فن CPU با رتبه‌ی TDP بیشتر نسبت به پردازنده خریداری نمایید. به ویژه اگر قصد انجام اورکلاک و یا دیگر پردازش‌های سنگین را دارید.
6. سوکت پردازنده
در حالی که اکثر سازندگان خنک کننده CPU را طوری طراحی می‌کنند که با اکثر سوکت‌های CPU سازگار باشند، اما برخی از فن‌های پردازنده تنها با سوکت خاصی سازگاری دارند. بنابراین لازم است مطمئن شوید که خنک کننده مورد نظرتان با مادربرد و پردازنده‌ی سیستم سازگاری داشته باشد.
خنک کننده مایع پردازنده دیپ کول مدل LS520 White
7. زیبایی
خنک کننده‌های پردازنده دارای سبک‌های مختلفی در طراحی هستند. برخی از خنک کننده‌ها از جلوه‌های ویژه مانند نور پردازی RGB برخوردارند؛ در حالی که برخی نیز ابعاد ساده و حجیم دارند. شما می‌توانید با توجه به سلیقه و آنچه که علاقه مند هستید، خنک کننده‌ی مدنظرتان را انتخاب کنید.
8. سطوح صدا
یکی از پرسروصداترین اجزای کامپیوتر، خنک کننده CPU است. مدل‌های دارای فن بزرگ‌تر معمولاً بی‌صداتر از خنک کننده‌هایی با فن کوچک‌تر هستند. فن‌های بزرگ‌تر برای ارائه‌ی عملکردی مشابه فن‌های کوچک‌تر با سرعت کمتری می‌چرخند و در نتیجه صدای کمتری تولید می‌کنند. بنابراین می‌توان گفت فن‌های 140 میلی متری معمولاً بی‌صداتر از فن‌های 120 میلی متری هستند. همچنین خنک کننده‌های دارای بیش از یک عدد فن نیز با سرعت و تولید صدای کمتر نیز کار می‌کنند. پس اگر میزان سر و صدای ناشی از کار کردن خنک کننده برای شما اهمیت دارد به این نکته توجه کنید.
جمع بندی
خنک کننده‌های پردازنده در دو مدل بادی و آبی عرضه می‌شوند. هرکدام از این دو نوع مزایا و معایبی دارند که باید باتوجه به سیستم و متناسب با پردازنده انتخاب شوند. به طور کلی برای کاربری‌های سنگین و پیچیده مانند انجام اورکلاک به یک خنک کننده رده بالا خواهید داشت. اما در صورت انجام پردازش‌های روزمره و ساده می‌توانید از خنک کننده‌های سطح پایین و یا حتی فن‌های استوک استفاده نمایید. از آن جایی که پردازنده هنگام پردازش مقداری گرما نیز تولید می‌کند، بنابراین باید خنک کننده عملکرد متناسبی با میزان گرمای تولیدی پردازنده ارائه دهد. هرچه توان طراحی حرارتی یا به عبارتی TDP پردازنده بیشتر باشد، پردازنده گرمای بیشتری تولید می‌کند. بنابراین لازم است TDP خنک کننده از پردازنده بیشتر باشد.
منبع نوشته: