بررسی مشخصات و مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD

اگر به دنبال بهترین پردازنده برای بازی و یا بهترین پردازنده برای ایستگاه کاری (Workstation) هستید، تنها دو انتخاب دارید: پردازنده‌های Intel و AMD. در این مقاله به مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD بر اساس هفت معیار یعنی قیمت، عملکرد، پشتیبانی از درایو و نرم افزار، توان مصرفی، امنیت و معماری تراشه‌ها می‌پردازیم.

اگر به دنبال سریع‌ترین تراشه‌ی موجود در بازار هستید، باید سری جدید و قدرتمند Alder Lake اینتل را انتخاب کنید. با وجود این که AMD سریع‌ترین تراشه‌ها در بازی را دارد، اما تراشه‌های AlderLake اینتل فعلاً توانسته‌اند پیروزی این مرحله را از AMD بگیرند. Alder Lake در تمام زمینه‌های عملکردی مانند پردازش‌های تک رشته‌ای و چند رشته‌ای، با پردازنده‌های AMD رقابت داشته و حتی می‌تواند AMD را شکست دهد. تراشه‌ی دسکتاپ Intel Alder Lake با معماری x86 و عملکرد شگفت انگیزش معرفی شد. AMD نیز پردازنده‌ی AMD Ryzen 7 5800X3D را با فناوری V-Cache 3D منتشر کرد. این تراشه می‌تواند پرچمداری در زمینه‌ی گیمینگ باشد. همچنین دارای 96 مگابایت حافظه‌ی نهان از نوع L3 است که یک نقطه‌ی قوت محسوب می‌شود.

در زمان معرفی پردازنده‌های سری Ryzen 5000، نتیجه‌ی مقایسه‌ی میان Intel و AMD تغییر کرد. این سری از پردازنده‌ها در اولین معرفی خود توانستند بالاترین عملکرد را به خود اختصاص داده و در هر معیاری که اینتل جایگاه اول را داشت، آن را شکست دهند. AMD همچنین شش تراشه جدید با معماری Zen 3 معرفی کرد که البته نتیجه‌ی موردنظر را نداشت. قرار بر این است AMD تراشه با معماری Zen 4 را تا پایان سال جاری عرضه کند. احتمالاً با عرضه‌ی این تراشه‌ها نتیجه‌ی رقابت تغییر کرده و ورق به نفع AMD برمی‌گردد.

برای اطلاعات بیشتر در خصوص پردازنده‌های مرکزی، می‌توانید مقاله‌ی “راهنمای خرید پردازنده (CPU)” را مطالعه نمایید.

بهترین پردازنده کدام است؟

AMD درخصوص طراحی‌ و هسته بیشتر و اینتل روی مصرف کمتر انرژی متمرکز است

اخیراً AMD تمرکز خود را به سمت طراحی‌های پیشرفته، هسته‌های بیشتر، عملکرد بالاتر و مصرف انرژی کمتر پیش برده است. اینتل در همین راستا به مرور تغییراتی را انجام داده اما مشکلاتی چون مصرف بیشتر انرژی و تولید گرما را نیز به همراه دارد. با ورود تراشه‌های Alder Lake اینتل، قیمت پردازنده‌های AMD برخلاف عملکرد خوبشان کاهش یافت.

اینتل در این سری از تراشه‌های جدیدش به سراغ استفاده از فناوری PCIe 5.0 و DDR5 رفته است. این موضوع فناوری PCIe 4.0 و DDR4 را در AMD به فناوری‌های قدیمی تبدیل نموده است. پشتیبانی مادربرد از DDR5 هزینه‌ی خرید را نیز افزایش می‌دهد. به همین علت پردازنده‌های پایین رده و متوسط اینتل همچنان از DDR4 پشتیبانی می‌کنند. اما پردازنده‌های رده بالای اینتل با وجود ویژگی‌های برتری مانند قابلیت اورکلاک و غیره تنها با مادربردهای گران قیمت و رده بالا سازگار هستند.

در حال حاضر Alder Lake در اورکلاک حرف اول را می‌زند. اگر بتوانید در کنار این پردازنده، مادربرد Z690 را خریداری کنید، میزان اورکلاک بیشتری نسبت به تراشه‌های Ryzen 5000 خواهید داشت. عملکرد پردازنده‌های جدید AMD با طراحی V-Cache 3D نسبت به تراشه‌های فعلی Ryzen حدود 15 درصد افزایش داشته است.

اکنون اینتل برنده‌ی این رقابت است. اما باتوجه به نیاز شما ممکن است پردازنده‌ی AMD بهترین انتخاب باشد. مثلا اگر به دنبال کمترین مصرف انرژی یا مادربردهای ارزان هستید، پردازنده‌های AMD گزینه‌ی پیشنهادی هستند. اما اگر به دنبال بهترین عملکرد در بازی، اورکلاک، پشتیبانی نرم افزاری و یا عملکرد خوب بدون نیاز به خرید GPU مجزا هستید، پردازنده‌ی جدید اینتل را به شما پیشنهاد می‌دهیم.

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ هزینه‌ی خرید

هزینه‌ی خرید یکی از موضوعات قابل بررسی است. معمولاً AMD با وجود داشتن مزایایی چون قابلیت اورکلاک در اکثر مدل‌ها، اما از نظر قیمت در رده‌ی دوم قرار می‌گیرد. سری Ryzen 5000 توانست قیمت بیشتری نسبت به دیگر محصولات AMD پیدا کند. اما با ورود تراشه‌ی Alder Lake، قیمت آن نیز کمی کاهش یافت

نکته‌ی قابل توجهی که در پردازنده‌های AMD وجود دارد، سازگاری اکثر مادربردها با سوکت پردازنده‌ AM4 است. شما با خرید یک پردازنده‌ی AMD، می‌توانید روی پردازنده و مادربرد سرمایه گذاری کنید و نگران عدم سازگاری پردازنده با مادربرد جدید نباشید. پشتیبانی طولانی مدت تراشه‌های AMD از سوکت AM4، یک مزیت است که اینتل فاقد آن می‌باشد. همچنین پردازنده‌های AMD، اجازه‌ی اورکلاک در تمام مادربردهای سری A را به کاربر می‌دهند که همین نکته یک امتیاز محسوب می‌شود.

با ورود پردازنده‌های Alder Lake-S، مجموعه‌ی جدیدی از هسته‌ها، رشته‌ها و دیگر ویژگی‌ها به محصولات اینتل اضافه شد. این موضوع منجر به کاهش قابل توجه قیمت تراشه‌های AMD به ازای تعداد هسته و رشته‌ی پردازنده شد و درنتیجه اینتل با سری‌های Core i3,i5,i9 در رده‌ی اول قرار گرفت. همچنین اینتل توانست با ورود معماری هیبریدی x86 (ترکیبی از هسته‌های بهینه و قدرتمند) عملکرد بیشتری ارائه دهد. البته در خصوص پردازنده‌های دسکتاپی، AMD با پردازنده‌های پریمیوم Threadripper، همچنان در رتبه‌ی اول قرار دارد.

آیا برای اورکلاک پردازنده باید هزینه‌ی بیشتری  پرداخت کنیم؟

خنک کننده‌های پیش فرض اینتل فاقد پشتیبانی از اورکلاک CPU هستند. بنابراین جهت انجام اورکلاک، باید هزینه‌ی بیشتری پرداخت نمایید. چنین خنک‌کننده‌هایی در حالت عادی ضعیف و در بهترین حالت، سطح قابل قبولی از عملکرد را ارائه می‌دهند. حتی ممکن است در مواردی عملکرد خوبی نداشته باشند. اینتل قصد دارد خنک کننده‌های پیش فرض پردازنده‌هایش را بهبود بخشد. اما تاکنون موفق نبوده و همچنان AMD پیروز میدان است.

پردازنده‌های سری K با قابلیت اورکلاک قیمت بالایی دارند. به همین دلیل اینتل از خنک کننده‌ی همراه استفاده نمی‌کند. بنابراین اگر قصد اورکلاک با پردازنده‌های اینتل را دارید، باید از یک خنک کننده‌ی مجزای قوی استفاده کنید. اکثر خنک کننده‌های همراه AMD برای حداقل اورکلاک متوسط CPU مناسب هستند. از هفت پردازنده‌ی قدرتمند AMD، تنها سه پردازنده‌ی سری Ryzen 5000، یعنی ، Ryzen 5 5600X و Ryzen 7 5700G و Ryzen 5 5600G دارای خنک کننده‌ی پیش فرض هستند.

اگر قصد دارید از پردازنده‌های سری K اینتل جهت اورکلاک استفاده کنید، علاوه بر خرید پردازنده، باید مادربرد سازگار و گران سری Z را تهیه نمایید. برای چنین پردازنده‌هایی نمی‌توانید از مادربردهای سری B یا H استفاده کنید. در حال حاضر قابلیت اورکلاک به همراه مادربردهای B560 و H570 تنها با پردازندهای نسل دهم و یازدهم Comet Lake و نسل یازدهم Rocket Lake امکان پذیر است. این قابلیت در مادربردهای سری 500 اعمال می‌شود. اینتل با عرضه‌ی پردازنده‌های Alder Lake توانست قابلیت اورکلاک را توسعه بخشد.

ویژگی قابل توجه پردازنده‌های اینتل، تغییر سوکت پردازنده‌ها است. بنابراین احتمال سازگار بودن تراشه‌ی جدید در مادربرد فعلی و یا استفاده از پردازنده‌ی قدیمی روی مادربر جدید کم است. طبق صحبت اینتل، سوکت LGA 1700 ویژه‌ی Alder Lake حداقل تا یکسال آینده تغییر نمی‌کند. در خصوص پردازنده‌های AMD، احتمالاً مادربردهای آینده از تراشه‌های Zen3 و سوکت AM4 پشتیبانی نخواهند کرد.

نتیجه‌ی مقایسه: تساوی AMD و Intel

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ گیمینگ

در حالت کلی، در گیمینگ پردازنده‌های AMD بهترین هستند. اما با این حال Intel Alder Lake ارزش خرید بیشتری دارد. پردازنده‌ی Alder Lake اینتل از ویژگی‌های ممتازی چون PCIe 5.0 و DDR5 پشتیبانی می‌کند. همین موضوع موجب افزایش قیمت مادربرد نیز شده است.

اگر به دنبال پردازنده‌ای 8 هسته‌ای و گرافیک یکپارچه هستید، پردازنده‌های AMD انتخاب خوبی هستند. AMD دارای APUهایی (CPU به همراه پردازنده‌ی گرافیکی یکپارچه) مانند Ryzen 7 5700G و Ryzen 5 5600G است. در چنین پردازنده‌هایی با وجود گرافیک یکپارچه‌ی قوی، اما عملکرد پردازنده کاهش یافته و کمتر از حد انتظار پیش می‌رود. به همین علت بهتر است از گرافیک‌های یکپارچه برای کاربری‌های رو به سنگین به خصوص گیمینگ استفاده نکنید.

تراشه‌های Alder Lake اینتل در همه‌ی زمینه‌ها از پردازنده‌های Ryzen 5000 (به جز پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3D) با معماری Zen 3 بهتر هستند. طراحی سه بعدی V-Cache در پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3D عملکرد همه‌ی بازی‌ها را افزایش نمی‌دهد، اما در روند اجرای تمامی بازی‌ها تاثیر گذار است. این پردازنده به طور ویژه برای گیمینگ بهینه سازی شده است.

مقایسه‌ی پردازنده‌های سری Intel Alder Lake و AMD Ryzen 5000

Core i9-12900K و Core i9-12900KS به عنوان سریع‌ترین و پرقدرت‌ترین پردازنده‌های اینتل بسیار گران قیمت هستند. البته پردازنده‌ی Core i7-12700K می‌تواند تقریباً همان عملکرد را با قیمتی کمتر ارائه دهد. برای گیمرهای نیمه حرفه‌ای علاقه مند به اینتل، پردازنده‌ی Core i5-12600K می‌تواند بهترین گزینه باشد. Ryzen 9 5900X نیز به عنوان دومین و سریع‌ترین پردازنده‌ی AMD در گیمینگ است. پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3D نیز با هزینه‌ی کمتر انتخاب فوق العاده‌ای است. حتی می‌توان گفت که از پردازنده‌ی Core i9-12900KS در اورکلاک سریع‌تر عمل می‌کند. در مجموع تفاوت بین این دو پردازنده جزیی است و شاید کاربران به سختی متوجه آن شوند. اگر به دنبال یک پردازنده‌ی میان رده‌ی خوب از AMD هستید، پردازنده‌ی Ryzen 5 5600X با قیمتی کمتر تقریباً سطح عملکردی در حد رده بالا در اختیارتان قرار می‌دهد.

اگر بخواهید بین پردازنده‌های رده بالای Intel و AMD یک انتخاب داشته باشید، با وجود تفاوت در قیمت اما عملکردشان تقریباً یکسان است. این موضوع حتی برای گیمرهای فوق حرفه‌ای نیز صدق می‌کند. اما در خصوص پردازنده‌های متوسط و پایین، تفاوت قیمت با ارزش پردازنده رابطه‌ی مستقیم دارد.

تاثیر وضوح و سایر مشخصات در گیمینگ

برای داشتن تجربه‌ی فوق‌العاده از گیمینگ، یک پردازنده‌ی گرافیکی رده بالا، مانیتور بازی فوق العاده به همراه نرخ بروز رسانی بالا و وضوح معمولی 1080p نیاز خواهید داشت. وضوح بیشتر از تا 1440p و بالاتر، معمولا گلوگاه را به سمت پردازنده‌ی گرافیکی سوق داده و تحت فشار قرار می‌دهد. بنابراین اجرای بازی با افت روبرو می‌شود. اگر قصد تعویض و ارتقای سیستمتان را ندارید، می‌توانید یک کارت گرافیک قدرتمند خریداری کنید. در اغلب سیستم‌های دارای پردازنده‌ی میان رده و کارت گرافیک ضعیف، معمولاً پردازنده از توان خود برای متعادل سازی عملکرد سیستم استفاده می‌کند و درنتیجه پاسخ درستی به کاربر نخواهد داد.

در 3 نمودار زیر، تأثیر سیستم عامل ویندوز 11، وضوح مختلف، کارت گرافیک و اورکلاک در گیمنیگ را بررسی کرده‌ایم:

با توجه به این نمودار می‌توان نتیجه گرفت که بهترین پردازنده‌ی گیمینگ،  AMD Ryzen 7 5800X3D است

Ryzen 7 58003XD در گیمینگ با وضوح 1440p و کارت گرافیک RTX 3090 بهترین عملکرد را دارد

در گیمینگ با وضوح 1440p، کارت گرافیک RTX 3090 و نمایش 99 درصد از فریم‌ها Core i9 12900K اینتل بهترین است

نتیجه‌ی مقایسه: برد اینتل

در مجموع AMD با پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3D در گیمینگ پیشتاز است. اما حافظه‌ی نهان این پردازنده نمی‌تواند در همه‌ی بازی‌ها سرعت بخش و موثر باشد. اگر علاقه مند به بازی هستید و می‌خواهید از تک تک فریم‌ها در بازی‌های با گرافیک بالا استفاده کنید، پردازنده‌ی Core i9-12900K گزینه‌ی ایده آلی برای شما خواهد بود. جهت انجام برنامه‌های کاربردی سنگین و نیمه سنگین و همچنین گیمینگ با هزینه‌ی کمتر، پردازنده‌ی Core i7-12700K گزینه‌ی خوبی است. پردازنده‌ی Core i5-12600K نیز بهترین قیمت و عملکرد را برای اکثر کاربران دارد و شما می‌توانید در گیمینگ از آن بهره مند شوید.

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ پردازش و تولید محتوا

اگر بخواهید از نظر پردازشی، AMD و Intel را بررسی کنید، تراشه‌های Alder Lake اینتل پیشرفت و عملکرد بهتری داشته‌اند. با این وجود بهترین تراشه‌ی AMD از نظر عملکرد در برخی از پردازش‌های رشته‌ای و برنامه‌های تولید محتوا بهترین هستند. پردازنده‌ی پرچم دار Ryzen 9 5950X دارای هسته، رشته و حافظه‌ی پنهان فوق‌العاده‌ای است.

در پردازش‌های تک رشته‌ای، پردازنده‌های اینتل عملکرد بهتری نسبت به پردازنده‌های AMD دارند

با توجه به نمودار، پردازنده‌های اینتل در پردازش‌های چند رشته‌ای عملکرد تقرییاً بهتری دارند

Alder Lake اولین پردازنده‌ای است که ترکیبی از دو نوع هسته را در طراحی خود استفاده کرده است. هسته‌های P (هسته‌های با کارایی بالا) برای امور سرعتی و برنامه‌های تک رشته‌ای بهترین‌اند. هسته‌های E (هسته‌های با عملکرد بهینه) نیز برای پردازش برنامه‌های رشته‌ای و پس زمینه مناسب هستند که می‌توانند عملکرد بالایی در ایجاد محتوا، پردازش رشته‌‌ای سنگین و برنامه‌های بهره وری ارائه دهند. درواقع وجود هسته‌های E در پردازنده‌های اینتل موجب پیشی گرفتن این شرکت از AMD شده است.

زمانی که پردازنده بتواند عملکرد ثابتی در امور تک رشته‌ای فراهم کند، پردازش‌ها به ویژه برنامه‌های کاربردی بهتر انجام می‌شوند. Alder Lake Core i9-12900K در عملکرد تک رشته‌ای از هر نظر پیشتاز است. دیگر پردازنده‌های سری Alder Lake نیز نسبت به پردازنده‌های AMD در عملکرد تک رشته‌ای بهتر هستند. به عبارتی خانواده‌ی Alder Lake اینتل، در پردازش‌های رشته‌ای بی‌رقیب می‌باشند.

نتیجه‌ی مقایسه: برد اینتل

برای حرفه‌ای‌هایی که به دنبال بهترین عملکرد در تولید محتوا هستند، پردازنده‌های اینتل با معماری هیبریدی x86 بهترین هستند. این تراشه‌ها می‌توانند بهترین پردازنده‌های AMD را شکست دهند. در این معماری جدید، دو نوع هسته با هم ترکیب شده تا یک معماری واحد و قدرتمند ایجاد شود. این پردازنده‌ها در امور تک رشته‌ای به اندازه‌ی پردازش‌های چند رشته‌ای قدرتمند هستند.

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ سری و مدل پردازنده

در این بخش برترین سری‌های پردازنده‌ی Intel و AMD را با هم مقایسه می‌کنیم. AMD دارای سری‌های Ryzen 9,Ryzen 7,Ryzen 5,Ryzen 3,Threadripper و اینتل دارای سری‌های Core i9,Core i7,Core i5, Core i3 و Cascade Lake-X می‌باشد. پردازنده‌های پریمیوم (HEDT) هر دو گروه تقریباً برای پردازش‌های سنگین مورد نیاز هستند. اینتل تا مدت‌ها در این زمینه حرف اول را می‌زد، اما با ورود نسل اول AMD Threadipper ورق برگشت و سری Threadripper 3000 توانست اینتل را شکست دهد.

پردازنده‌های پریمیوم Intel و AMD

وقتی صحبت از قدرتمندترین پردازنده‌های AMD و Intel می‌شود، پردازنده‌ی AMD Threadripper 3990X با 64 هسته و 128 رشته نسبت به پردازنده‌ی Threadripper 3970X / 3960X اینتل با 32 و 24 هسته در مقام اول قرار دارد.

اینتل پردازنده‌های رده بالای خود را به دو دسته‌ی Xeon W-3175X / W-3265 تقسیم می‌کند. این پردازنده‌ها با سوکت LGA3647 مخصوص مادربردها جفت می‌شوند. چنین پردازنده‌هایی بیشتر برای WorkStation (ایستگاه‌های کاری) مناسب هستند.

پردازنده‌ی Cascade Lake-X Core i9-10980XE هجده هسته‌ای از پردازنده‌های HEDT اینتل است که با سوکت LGA2066 سازگاری دارد. این تراشه قدرتمند و در عین حال گران قیمت است. با این وجود تراشه‌ی Threadipper کمپانی AMD با داشتن برتری 3.5 برابری در تعداد هسته در جایگاه اول قرار دارد.

تعداد هسته‌های بیشتر، حافظه‌ی پنهان و اتصال سریع‌تر PCIe 4.0، از ویژگی‌های قابل توجه سری پردازنده‌ی Threadripper است که قیمت بالایی نیز دارد. با این وجود پردازنده‌های AMD با توجه به هزینه‌ی خریدشان به صرفه هستند و ارزش خرید بالایی دارند.

حال به سراغ مقایسه‌ی پردازنده‌های سری Ryzen 9 و Ryzen 7 کمپانی AMD با Core i9 و Core i7 اینتل می‌رویم. اینتل در پردازنده‌های رده بالای خود دارای مزیت‌هایی مانند پشتیبانی از DDR5 و PCIe 5.0 است. در حالی که AMD در همین رده از DDR4 و PCIe 4.0 پشتیبانی می‌کند.

پردازنده‌ی Core i9-12900K به عنوان بهترین پردازنده‌ی همه جانبه برای گیمینگ، پردازش‌های تک رشته‌ای و چند رشته‌ای قرار دارد. در حالی که پردازنده‌ی Ryzen 9 5950X در برخی از پردازش‌های چند رشته‌ای عملکرد پایین‌تری نسبت به اینتل ارائه می‌دهد. از نظر فنی Core i9-12900K و Ryzen 9 5950X در یک رده‌اند، اما در عملکرد اینتل برتری دارد.

در این جدول پردازنده‌های پریمیوم (HEDT) دو کمپانی AMD و Intel را بررسی کردیم

پردازنده‌های رده بالای Intel و AMD

در سری‌های Ryzen 7 و Core i7 نیز تقریباً نتیجه مشابه است. این سری جزو کاربردی‌ترین تراشه‌ها برای اغلب گیمرها هستند. Core i7-12700K اینتل عملکردی تقریباً مشابه Core i9-12900K در گیمینگ دارد. با این تفاوت که در پردازش‌های محاسباتی قدرت کمتری داشته و قیمت خرید آن نیز کمتر است. بدون شک Core i7-12700K انتخابی بی‌نظیر است. این تراشه از نظر هزینه‌ی خرید با پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X هم رده می‌باشد. اما در عملکرد می‌تواند Ryzen 7 5800X و حتی Ryzen 9 5900X را شکست دهد.

پردازنده‌ی سری Alder Lake اینتل قابلیت پشتیبانی از DDR5 را دارد

پردازنده‌های میان رده و پایین رده‌ی Intel و AMD

برای مقایسه‌ی پردازنده‌های میان رده و پایین رده‌ی Intel و AMD، باید به سراغ Core i5 / i3 و Ryzen 5 / 3 برویم. این قسمت اهمیت بالایی دارد. چراکه بخش اعظمی از کاربران را در برمی‌گیرد. تا مدتی پردازنده‌ی AMD Ryzen 5 5600X بهترین و محبوب‌ترین پردازنده برای کاربران به شمار می‌رفت. اما با ورود پردازنده Core i5-12600K نتیجه تغییر کرد. این پردازنده‌ی میان رده‌ی اینتل توانست عملکرد بهتری در هر زمینه چون گیمینگ، برنامه‌های تک رشته‌ای و چند رشته‌ای ارائه دهد. حتی شاید ارزش خرید بالاتری نسبت به پردازنده‌ی رده بالای Ryzen 7 5800X دارد.

با توجه به جدول می‌توان گفت پردازنده‌های AMD برای کاربران مناسب و بهینه‌تر است

پردازنده‌های مرکزی همراه با گرافیک Intel و AMD

AMD سعی دارد با تمرکز روی APU های نسل قبلی و معماری Zen 2، مانند Ryzen 5 4600G از اینتل جلوتر باشد. APU های AMD با پردازنده‌های گرافیکی قدرتمند Vega امکان بازی‌های سطح پایین را در طیف گسترده‌ای از عناوین فراهم می‌کند. اما اگر قصد اجرای انواع بازی‌های ساده و پیچیده را دارید، به یک GPU مجزا نیاز پیدا خواهید کرد.

در پردازنده‌های همراه با گرافیک یکپارچه AMD بهترین عملکرد را فراهم می‌نماید

هیچ یک از سازندگان، پردازنده‌های قدرتمندشان را به همراه پردازنده‌ی گرافیکی یکپارچه عرضه نمی‌کنند. AMD تنها در پردازنده‌های مدل APU از گرافیک یکپارچه استفاده می‌کند. برای استفاده از این تراشه‌های دارای بیش از چهار هسته، کارت گرافیک مجزا (GPU) نیاز خواهید داشت. این موضوع می‌تواند یک نقطه ضعف برای عموم کاربران میان رده بخصوص آن‌هایی که علاقه به گیمینگ ندارند به شمار رود. iGPU های اینتل (پردازنده‌های گرافیکی یکپارچه) عمدتاً برای بازی‌های سطح B، امور روزانه و پردازش‌های سبک مفید هستند. در حالی که iGPU های AMD تجربه‌ی گیمینگ بهتری ارائه خواهند داد.

نتیجه‌ی مقایسه: برد اینتل

در هنگام مقایسه‌ی سری و مدل AMD و Intel، به این نتیجه خواهید رسید که اینتل دارای گزینه‌هایی با قیمت پایین‌تر، عملکرد بیشتر و پلتفرم مدرن‌تر است و از DDR5 و PCIe 5.0 پشتیبانی می‌کند. در حالی که AMD همچنان از سوکت AM4 استفاده کرده که پیشرفت و حرکت به سمت رابط‌های کاربری سریع‌تر را مختل می‌سازد.

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ توان مصرفی و گرمای تولید شده

توان مصرفی و گرمای تولیدی از مشخصات مهم پردازنده‌ها محسوب می‌شود. گره پردازش 7 نانومتری AMD موجب تفاوت و برتری AMD نسبت به Intel در این خصوص شده است. به طور طبیعی هرچه پردازنده انرژی بیشتری مصرف کند، گرمای بیشتری تولید می‌شود. بنابراین در چنین مواقعی نیاز به یک خنک کننده‌ی قوی خواهید داشت.

تراشه‌های Alder Lake نسبت به تراشه‌های Rocket Lake انرژی کمتری مصرف می‌کنند. اینتل با عرضه‌ی پردازنده‌های جدیدش توانست سطح مصرف انرژی را تا سطح قابل قبولی کاهش داده و عملکرد سریع‌تری ارائه دهد. در 5 سال اخیر اینتل روی گره‌های پردازش 14 نانومتری خود تمرکز داشت و در نهایت عملکردش را بیش از 70 درصد افزایش و بهبود داد. اما با این وجود، باز هم از AMD Ryzen 5000 عقب مانده است. این روند اینتل را به مرز ورشکستگی کشاند. اما با ورود پردازنده‌های Alder Lake نتیجه تغییر کرد. تراشه‌های Alder Lake با معماری هیبریدی x86، فرآیند Intel 7 را به همراه آورده و توانستند مصرف انرژی و کارایی اینتل را بهبود بخشند.

مقایسه‌ی جدیدترین تراشه‌های Intel و AMD در توان مصرفی

تراشه‌های Intel Alder Lake قدرت بیشتری نسبت به تراشه‌های سری AMD Ryzen 5000 دارند. جفت شدن فرآیند Intel 7 با معماری هیبریدی در هر زمینه‌ای به ویژه پردازش رشته‌ای پیشرفت بزرگی محسوب می‌شود. با همه‌ی این صحبت‌ها، تراشه‌های 7 نانومتری AMD مصرف انرژی کمتر و بازده بسیار بهتری در عملکرد دارند. شما می‌توانید به ازای هر وات انرژی مصرفی، فعالیت بیشتری انجام دهید و در عین حال نیاز ضروری به خنک کننده نداشته باشید. تراشه‌های سری Ryzen 5000 کم مصرف‌ترین تراشه‌های کامپیوتری رومیزی تا به امروز هستند. پردازنده Ryzen 5 5600X می‌تواند بهترین کارایی را ارائه دهد.

پردازنده‌های AMD در پردازش‌های چند رشته‌ای نسبت به اینتل توان مصرفی بهینه‌تری دارند

پردازنده‌های AMD در پردازش‌های چند رشته‌ای توان مصرفی بهینه‌تری دارند

نتیجه‌ی مقایسه: برد AMD

هنگام مقایسه‌ی عملکرد پردازنده‌ی AMD و Intel در هر وات، ترکیب متراکم‌ترین گره پردازشی و یک میکرو معماری بهینه از نکات بسیار قابل توجه است که در فناوری 7 نانومتری TSMC و Zen 3 کمپانی AMD مشاهده می‌کنید. این ویژگی گزینه‌ی کلیدی در برنده شدن پردازنده‌های AMD است. جدیدترین پردازنده‌های رایزن عملکرد بالا، مصرف انرژی و تولید گرمای کمتر داشته و ضرورت نیاز به خنک کننده را کاهش می‌دهند.

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ قابلیت اورکلاک

وقتی صحبت از اورکلاک می‌شود، اینتل در صدر جدول قرار می‌گیرد. شما می‌توانید با استفاده از تراشه‌های اینتل، از قابلیت اورکلاک بیشتری در سرعت پایه نسبت به AMD برخوردار شوید. Alder Lake در اورکلاک نسبت به Ryzen 5000 عملکرد بهتری دارد. اما یک نکته در خصوص پردازنده‌های سری K اینتل وجود دارد. برای اینکه بخواهید از این تراشه‌ها و یک مادربرد سازگار استفاده کنید، بدون در نظر گرفتن خنک کننده‌ی قوی (ترجیحاً آبی) باید هزینه‌ی بالایی پرداخت نمایید. در این صورت می‌توانید از اورکلاک و فرکانس بالای 5 گیگاهرتز برخوردار شوید.

برتری اینتل در قابلیت اورکلاک

به طور کلی مادربردهای سری B و H از قابلیت اورکلاک پشتیبانی نمی‌کنند. البته اینتل قابلیت اورکلاک CPU را در مادربردهای سری B560 و H570 خود و تمام پردازنده‌های نسل دهم Comet Lake، نسل یازدهم Rocket Lake، نسل یازدهم Comet Lake Refresh قرار داده است. این موضوع تنها در سری 500 مادربردها اعمال شده که می‌توانند سرعت تراشه‌ها را تقویت کنند.

AMD در اورکلاک پیشرفت خوبی نداشته است. حداکثر اورکلاک‌های تمام هسته‌ای AMD، اغلب چند صد مگاهرتز است. این مقدار از حداکثر اورکلاک تک هسته‌ای اینتل کمتر است. نکته‌ی مهم در اورکلاک تمام هسته‌ای پردازنده، از دست دادن جزیی عملکرد پردازش‌های رشته‌ای سبک است. بخشی از این عملکرد ضعیف، به دلیل نحوه‌ی قرار دادن تراشه‌ها می‌باشد که به بخشی از هسته‌ها اجازه‌ی تقویت بیشتر از سایرین می‌دهد. همچنین با استفاده از یک تکنیک جدید، پردازش کارهای رشته‌ای سبک را به سریع‌ترین هسته‌ها سپرده و عملکرد تقریباً اورلاک شده را مستقیماً اجرا می‌کند. این روند موجب اورکلاک کمتر در پردازنده‌‌های AMD می‌شود.

AMD با وجود عواملی چون ویژگی خودکار Precision Boost Overdrive، قابلیت پردازنده، توان دریافتی مادربرد و خنک کننده عملکرد بیشتری از تراشه را فراهم می‌کند. در واقع AMD نسبت به مشخصات سیستم، بهترین عملکرد ممکن را ارائه می‌دهد. اما با این حال هنوز به اینتل نمی‌رسد! AMD در پردازنده‌های سری Ryzen 5000 قابلیت خودکار اورکلاک را بهبود بخشیده و می‌تواند تأخیر را به حداقل برساند. در نتیجه عملکرد بازی افزایش می‌یابد.

نتیجه‌ی مقایسه: برد اینتل

در مجموع AMD برای کاربرانی که علاقه‌ای به اورکلاک ندارند مناسب است. شما می‌توانید بدون اورکلاک قدرت سیستم را کمی افزایش دهید، اما این عملکرد چندان بالا نیست. پس اگر قصد انجام اورکلاک دارید، پردازنده‌های Intel بهترین‌اند.

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ لیتوگرافی

در پردازنده‌های جدید AMD از گره پردازش 7 نانومتری استفاده شده که موجب برتری AMD از نظر لیتوگرافی شده است

چند فناوری اساسی وجود دارد که قدرت یک پردازنده را تعیین می‌کند. متراکم‌ترین پردازنده‌ها به شرط قدرت عملکرد و ویژگی‌های مکانی (PPA) می‌توانند پیروز میدان شوند. اگر بر این اساس AMD و Intel را مقایسه کنیم، AMD برنده است.

بر خلاف اینتل، AMD پردازنده‌های خود را تولید نمی‌کند. در واقع این شرکت پردازنده‌های خود را طراحی کرده و سپس جهت تولید با کارخانه‌های دیگر قرار داد می‌بندد. در تولید سری فعلی پردازنده‌های AMD، این شرکت ترکیبی از فرآیند 12 نانومتری GlobalFoundries و گره 7 نانومتری TSMC را برای تراشه‌های خود استفاده می‌کند که گره 7 نانومتری TSMC مهم‌ترین است.

گره پردازش 7 نانومتری نکته‌ی کلیدی در پیروزی AMD

گره 7 نانومتری TSMC توسط شرکت‌هایی مانند اپل، هوآوی و بسیاری دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. AMD می‌تواند با استفاده از این گره پردازشی، تراشه‌های ارزان‌تر، سریع‌تر و متراکم‌تر با هسته‌های عملکردی بیشتر و محدوده مصرف انرژی نسبتاً کم بسازد. تا زمانی که اینتل گره پردازشی Intel 20 A را منتشر نکند، نمی‌تواند جایگاه AMD در این خصوص را بدست آورد.

اینتل با سری جدید Alder Lake توانست کمی در این زمینه بهبود یابد و هسته‌ها را در فرآیند Intel 7 خود حک کند. سرانجام اینتل پس از شش سال توانست گره پردازش 14 نانومتری را کنار بگذارد. در نهایت این شرکت توانست کمی از برتری AMD نسبت به خودش را در این زمینه کاهش دهد. پیش از این فناوری تولید Intel 7 به عنوان SuperFin پیشرفته‌ی 10 نانومتری شناخته می‌شد. اما به تازگی اینتل نام گره‌های پردازشی خود را به جهت تطبیق با صنعت تغییر داده است. از نظر فنی این دومین نسل از فرآیند 10 نانومتری اینتل و اولین نسل برای رایانه‌های شخصی رومیزی است.

گره جدید Intel 7 رقابت بین Intel و AMD را افزایش داده است. Alder Lake نسبت به Ryzen 5000 انرژی بیشتری مصرف می‌کند. اما با ورود فرآیند Intel 7 توانست مصرف انرژی را تا حد قابل قبولی کاهش دهد. Alder Lake بسیار سریع‌تر از مدل قبلی خودش است که مصرف انرژی بهینه‌تری دارد.

تنها نقطه ضعف AMD در این مورد ظرفیت تولید است. این شرکت برای تولید گره پردازش 7 نانومتری نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی در کوتاه مدت سیلیکون از TSMC تامین کند. این موضوع باعث کمبود AMD در بازار و در ادامه کمبود مداوم تراشه‌های جهانی می‌شود.

نتیجه‌ی مقایسه: برد AMD

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ معماری پردازنده

در هنگام مقایسه‌ی معماری دو پردازنده باید دو نکته را در نظر داشته باشیم: اتصالات و ریز معماری

فناوری Infinity Fabric مخصوص AMD این امکان را می‌دهد که از ترکیب چندین سایز تراشه، یک پردازنده‌ی منسجم تولید شود. مانند قطعات یک پازل که در کنار هم تصویر بزرگی را درست می‌کنند. با کمک این روش به جای استفاده از یک قالب بزرگ، از چند قالب کوچک در کنار هم استفاده شده و در نتیجه موجب بهبود بازده و کاهش هزینه خواهد شد. همچنین سطحی از مقیاس پذیری را ارائه می‌دهد که احتمالاً اینتل با اتصال مش جدید خود در داخل تراشه‌های HEDT مطابقت نخواهد داد. بی شک AMD در پردازنده‌های دسکتاپی نسبت به پردازنده‌های قدیمی اینتل پیشتاز است.

AMD از میکرومعماری Zen در جهت مقیاس پذیری و افزایش بالای 52 درصدی دستورالعمل‌ها در هر کلاک (IPC) نسبت به تراشه‌های نسل قبلی یعنی Bulldozer استفاده کرد. ریز معماری Zen 2 نسبت به نسخه‌‌‌ی قبلی خود، پیشرفت 15 درصدی در بخش IPC داشت. زمانی که این ریز معماری با فرایند 7 نانومتری ترکیب شد، توانست 31 درصد بهبود کارایی به ازای هر هسته داشته باشد. Zen3 نیز می‌تواند 19 درصد بهبود در زمینه IPC داشته باشد که بعد از نسل Bulldozer برتری و ارزش بالایی را تجربه می‌کند. این درحالی است که ریزمعماری‌های جدید اینتل تنها می‌توانند روی فرآیندهای کوچک‌تری مانند 10 نانومتر پیاده سازی شوند.

معماری Zen 3 در بهبود عملکرد هر هسته شگفت انگیز است. معماری فوق العاده مهمی که سرعت طراحی چیپ را افزایش می‌دهد. تراشه‌های اینتل با معماری Rocket Lake نیز در عملکرد هر هسته خوب هستند. معماری هردو کمپانی از نظر عملکرد هسته تقریباً در یک جایگاه قرار دارند.

معماری هیبریدی x86 در پردازنده‌های جدید Intel

در نسل دوازدهم تراشه‌های Alder Lake اینتل، معماری هیبریدی x86 به کار رفته که ترکیبی از هسته‌های P و E با عملکرد بالا است. این معماری برای اولین بار با رایانه‌های شخصی رومیزی عرضه شد. معماری Golden Cove، هسته‌های قدرتمند P را در تراشه تقویت می‌کند. هسته‌های کوچک بهینه E نیز با معماری Gracemont عرضه می‌شوند. اینتل هسته‌ها را در فرآیند Intel 7 خود حک می‌کند و اولین گره جدید این شرکت برای دسکتاپ از زمان عرضه‌ی 14 نانومتری شش سال می‌گذرد.

Thread Director اینتل، فناوری پنهانی است که عملکردهای عظیمی را در Alder Lake امکان‌پذیر می‌کند. با این حال به دلیل استفاده از هسته‌های قدرتی و بهینه برای ولتاژ/فرکانس‌های مختلف تعریف شده، دسترسی به حداکثر عملکرد و کارایی مستلزم آن است که سیستم ‌عامل و برنامه‌ها نسبت به توپولوژی تراشه (علم بررسی مکان) آگاهی داشته باشند تا از حجم کاری رشته‌ها بر اساس نوع برنامه اطمینان حاصل شود.

به طور کلی، معماری Alder Lake با عملکرد پیشرو در گیمینگ، یک پیروزی برای اینتل به شمار می‌رود. با وجود اینکه معماری هیبریدی x86 از فناوری مشابه big.LITTLE در معماری Arm برخوردار است، اما در بهره‌وری انرژی یکسان عمل نمی‌کند. بنابراین AMD همچنان رتبه‌ی اول بهره‌وری انرژی را در اکثر پردازش‌ها حفظ می‌کند.

نتیجه‌ی مقایسه: تساوی AMD و Intel

در مقایسه‌ی معماری پردازنده‌های AMD و Intel، رقابت تنگاتنگ و نزدیک به هم است. معماری Zen 3 شرکت AMD مقیاس‌پذیری پیشرفته‌تری را امکان‌پذیر کرده و به دلیل طراحی مبتنی بر کارایی همراه با گره TSMC 7، بهره وری برتری در مصرف انرژی دارد. از سوی دیگر، معماری Alder Lake اینتل نیز در نوع خود شگفت‌انگیز است. برای نخستین بار اولین جفت هسته‌های P و E را با معماری x86 به رایانه‌های شخصی رومیزی آورده است. این معماری توانست عملکرد را بهبود بخشد. همچنان رقابت این دو کمپانی ادامه دارد.

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ درایوها و نرم افزارها

اینتل با بروزرسانی‌های درایور برای گرافیک یکپارچه‌اش، پشتیبانی بهتری ارائه می‌دهد

وقتی به پشتیبانی نرم افزاری AMD و Intel نگاه می‌کنیم. متوجه عملکرد بهتر اینتل می‌شویم. AMD به دلیل منابع محدودش در خصوص درایوهای پردازنده مشکلاتی دارد. اینتل به تازگی به دلیل عرضه‌ی کارت‌های گرافیکی اختصاصی Xe، درایورهای گرافیکی خود را بهبود بخشیده است. با این حال اگر قصد خرید پردازنده‌های جدید اینتل را دارید، بهتر است محتاطانه عمل کنید. چرا که ممکن است مانند برخی از محصولات گذشته‌اش افتضاح باشد!

AMD در این بخش باید تلاش بیشتری کند. این شرکت چندین مشکل با نسخه‌های بایوس دارد که عملکرد کامل تراشه‌هایش را ارائه نمی‌دهد. هرچند AMD عمده‌ی این مشکلات را با بروزرسانی‌های متعدد حل کرده است. اینتل بی‌وقفه معماری پردازنده‌های خود را بهبود بخشیده؛ درصورتی که در AMD این چنین نیست! به عبارتی سیستم‌عامل‌ها برای استخراج عملکرد کامل معماری نسل اول Zen و حتی Zen3 طراحی نشده‌اند.

معماری Alder Lake اینتل اولین طراحی هیبریدی x86 و ترکیب هسته‌های قدرتمند P و هسته‌های بهینه E است. سپردن صحیح بارهای کاری به هسته‌ها، با وجود فناوری جدید Intel Thread Director امکان پذیر است. این فناوری تنها در ویندوز 11 پشتیبانی می‌شود. ممکن است برخی از برنامه‌ها در ویندوز 10 برای داشتن بهترین عملکرد نیاز به بهبود داشته باشند.

نتیجه‌ی مقایسه: برد اینتل

اینتل در این خصوص پیروز میدان است. در طول سال‌های گذشته، اینتل بروزرسانی‌های درایور برای گرافیک یکپارچه‌اش انجام داده که پشتیبانی خوبی ارائه می‌دهد. AMD تلاش بسیاری کرده اما همچنان برای رسیدن به اینتل باید مسیر طولانی را طی کند.

مقایسه پردازنده‌های Intel و AMD؛ امنیت پردازنده‌ها

تحقیقات امنیتی چند سال گذشته، یکی مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که باعث افزایش کارایی چیپ‌های مدرن می‌شود. این تحقیقات نشان دهنده‌ی آسیب پذیری‌های بی‌پایانی است که سیستم و داده‌های شما را تهدید می‌کنند. این آسیب‌ها فوق‌العاده خطرناک هستند، زیرا غیرقابل شناسایی هستند و توسط هیچ برنامه‌ی ضد ویروسی شناخته نمی‌شوند.

پیدا کردن و رفع این آسیب‌ها همواره انجام می‌شود، اما در مقابل عملکرد کاهش می‌یابد. طبق مشاهدات، چنین آسیب‌هایی در پردازنده‌های اینتل بیشتر است. اینتل با کاهش درون سیلیکونی، پردازنده‌های جدیدش را توسعه و عملکرد پردازنده را بهبود می‌بخشد. اما برخی از پردازنده‌های قدیمی‌تر همچنان در معرض کاهش شدید عملکرد هستند.

اینتل هم اکنون با آسیب جدیدی از Spectre v2-variant روبرو است که بیش از قبل عملکرد را کاهش می‌دهد. آسیب‌پذیری‌های جدید Branch History Injection (BHI) از نوع Spectre می‌تواند کاهش قابل توجهی در عملکرد را موجب شود که بسته به حجم کاری متفاوت است.

پردازنده‌های AMD کمتر از اینتل با چنین آسیب‌هایی روبرو هستند؛ اینکه تراشه‌های AMD از این ماجرا مصون هستند و یا مهاجمان روی تراشه‌های اینتل تمرکز دارند هنوز مشخص نیست. AMD چندین آسیب‌پذیری جدید دیگر را نیز در گذشته اخیر افشا کرده است، از جمله یک نوع Meltdown که نیاز به کدگذاری مجدد نرم‌افزاری دارد. همچنین اصلاحات هدفمند درون سیلیکونی برای پردازنده‌های Ryzen 5000 انجام داده که قرار گرفتن در معرض آسیب پذیری را کاهش می دهد.

نتیجه‌ی مقایسه: برد AMD

در بحث امنیت، مقایسه‌ی AMD و Intel ادامه دارد. زیرا با عرضه‌ی معماری‌های جدید AMD، احتمال آسیب‌های امنیتی و جلب توجه مهاجمان بیشتر شده است. اینتل با آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده‌تری نسبت به AMD دست و پنجه نرم می‌کند. در حال حاضر با این روند AMD دیده تیم برنده در این زمینه است.

جمع بندی

باتوجه موضوعات مطرح شده، هردو کمپانی دارای پردازنده‌های خوب و قابل توجهی هستند که می‌توانند در کاربری خاصی بهترین عملکرد را در اختیارتان بگذارند. پردازنده‌های AMD به دلیل یکسان بودن سوکت و ارزش بالا نسبت به قیمت، می‌توانند یک گزینه‌ی خوب و مناسب برای اغلب کاربران باشند. پردازنده‌های اینتل نیز در عملکردهای پردازشی تک رشته‌ای و چند رشته‌ای نشان داده‌اند که بهترین هستند. با این حال، با ورود تراشه‌های جدید AMD تا پایان سال احتمالاً نتایج تغییر خواهند کرد.

منبع نوشته:

Tom’s Hardware