مقایسه پنل IPS و VA در مانیتور گیمینگ
وقتی صحبت از بهترین مانیتورهای گیمینگ موجود در بازار می‌شود، ویژگی‌هایی مانند نوع پنل، اندازه، وضوح، نرخ به روز رسانی، زمان پاسخگویی، پشتیبانی از قابلیت FreeSync یا G-Sync و غیره اهمیت بالایی پیدا می‌کند. همین موضوع انتخاب بین مدل‌های مختلف مانیتور را سخت و دشوار می‌کند. بنابراین برای داشتن یک انتخاب آسان، لازم است کاربری خود و نیازتان را بررسی کنید. همانطور که گفتیم یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مانیتور نوع پنل است. پنل‌های مختلفی در بازار موجود هستند که IPS و VA از بهترین‌ها محسوب می‌شوند. به طور کلی هردو پنل IPS و VA برای گیمینگ و اکثر کاربری‌ها گزینه‌ی ایده آلی محسوب می‌شوند. اما کدام انتخاب برتری برای ما خواهد بود؟ آیا می‌خواهید محتوایی با رنگ‌های دقیق‌تر تماشا کنید یا اجرای روان بازی اهمیت بیشتری دارد؟ در این مقاله به مقایسه پنل IPS و VA در مانیتور گیمینگ می‌پردازیم و در تصمیم گیری بین این دو پنل به شما کمک خواهیم کرد.
تعریف پنل IPS و VA
پنل IPS (مخفف in-plane switching)، نوعی صفحه نمایش LCD است که در آن کریستال‌های مایع به صورت موازی در یک راستا قرار گرفته‌اند. این پنل یکی از محبوب‌ترین‌ها در بین کاربران بخصوص طراحان محسوب می‌شود. نمایشگرهای IPS به دلیل زاویه دید گسترده و نمایش رنگ‌های بیشتر و بهتر (در مقایسه با پنل‌های قدیمی TN) برای بسیاری از کاربری‌ها از جمله گیمینگ، طراحی تصویر و کلیپ، امور اداری، تماشای فیلم و غیره مناسب هستند.
در نمایشگرهای VA (مخفف vertical alignment)، کریستال‌های مایع به صورت عمودی و عمود بر سطح زیر لایه تراز می‌شوند. درنتیجه، این پنل‌ها نیز زوایای دید بیشتری نسبت به نمایشگرهای TN (البته کمتر از IPS) و نسبت کنتراست عالی دارند که در نمایش جزییات صحنه‌های بازی یا فیلم فوق العاده هستند.
اما چه چیزی باعث برتری یک پنل نسبت به دیگری می‌شود؟ در ادامه هریک از ویژگی‌های مهم در خرید مانیتور گیمینگ را بررسی کرد ه و به شما می‌گوییم که IPS بهتر است یا VA.
زمان پاسخ گویی (Response Time)
زمان پاسخگویی به میزان زمانی گفته می‌شود که یک پیکسل از رنگی به رنگ دیگر تغییر می‌کند (معمولاً سیاه به سفید یا خاکستری به خاکستری) و با میلی ثانیه اندازه گیری می‌شود. حال این سوال پیش می‌آید که اگر زمان پاسخگویی پایین باشد چه اتفاقی می‌افتد؟ زمان پاسخ گویی کمتر باعث به حداقل رسیدن تاری حرکت شده و امکان نمایش تصاویر واضح‌تر در صحنه‌های سریع بازی‌ها را فراهم می‌کند. معمولاً پنل‌های IPS زمان پاسخگویی کمتر یعنی بین 1 تا 3 میلی ثانیه دارند. حتی برخی از آن‌ها به 0.5 میلی ثانیه نیز می‌رسد.
از سوی دیگر، اکثر مانیتورهای بازی VA دارای زمان پاسخگویی 4 میلی ثانیه یا کمتر هستند. البته برخی از مانیتورهای VA هم ممکن است با قابلیت Overdrive به 1 میلی ثانیه برسند. اما چنین زمان پاسخگویی به کمک Overdrive می‌تواند به قیمت شبح سازی معکوس و نمایش مصنوعات روشن در پشت اشیای متحرک و سریع تمام شود.
برنده: IPS
نرخ به روز رسانی (Refresh Rate)
نرخ تازه سازی به تعداد دفعاتی گفته می‌شود که نمایشگر تصویر را در یک ثانیه تغییر می‌دهد و با هرتز اندازه گیری می‌شود. بنابراین اگر مانیتوری با نرخ تازه سازی 240 هرتز دارید، تصویر در یک ثانیه 240 بار به روز می‌شود. اکثر مانیتورهای بازی حداقل نرخ تازه سازی 120 هرتز دارند. به طور کلی هرچه این عدد بیشتر باشد، تصاویر روان و صاف‌تری تماشا خواهید کرد. البته توجه داشته باشید که برای استفاده از چنین رفرش ریتی، نیاز به کارت گرافیک قدرتمند با fps بالا خواهید داشت.
معمولاً مانیتورهای گیمینگ IPS دارای نرخ به روز رسانی 60 هرتز تا 360 هرتز هستند. حتی برخی از نمایشگرهای IPS می‌توانند با نرخ به روز رسانی 144 هرتز، تصاویر 4K نمایش دهند. در صورتی که بهترین مانیتورهای VA از حداکثر نرخ به روز رسانی 240 هرتز برخوردارند.
برنده: IPS
نسبت کنتراست (Contrast Ratio)
نسبت کنتراست ایستا (مخفف static contrast ratio) به نسبت روشنایی بین سیاهی و سفیدی تصویر گفته می‌شود. عموماً مانیتورهای IPS دارای نسبت کنتراست 1000:1 هستند. به عبارتی یعنی روشن‌ترین تصاویر 1000 برابر روشن‌تر از تاریک‌ترین تصاویر هستند. به طور کلی هرچه نسبت کنتراست بیشتر باشد، بهتر است و جزییات دقیق و سیاهی عمیق‌تری مشاهده خواهید کرد.
مانیتورهای OLED بهترین و بالاترین نسبت کنتراست را دارند. بعد از OLED می‌توان گفت پنل VA در رتبه‌ی دوم قرار می‌گیرد. بهترین نمایشگرهای VA نسبت کنتراست 2000:1 تا 3000:1 دارند. حتی برخی از آن‌ها به عدد 4000:1 می‌رسند. این یکی از مزیت‌های قابل توجه پنل VA نسبت به IPS است که موجب نمایش بهتر و واضح‌تری از تصاویر در اتاق‌های کم نور می‌شوند.
برنده: VA
زوایای دید (Viewing Angles)
اکثر پنل‌های IPS دارای زاویه دید افقی/عمودی تا 178 درجه هستند. یعنی اگر از جایی به جز مرکز صفحه به نمایشگر نگاه کنید، تا زمانی که به لبه‌های مانیتور نرسیده باشید، تغییر رنگ یا کاهش چشمگیر کیفیت در تصویر مشاهده نخواهید کرد. در حالی که در پنل‌های VA این چنین نیست. پنل‌های VA معمولاً با توجه به تغییر رنگ یا کنتراست، در خارج از مرکز صفحه کمی ضعیف عمل می‌کنند. با این حال احتمالاً برای گیمرهایی که در مرکز نمایشگر می‌نشینند، کمتر مشکل ساز خواهد بود.
برنده: IPS
نمایش رنگ‌ها (Display Colors)
پنل‌های IPS عموماً از طیف رنگی گسترده‌ای پشتیبانی می‌کنند که منجر به نمایش رنگ‌های غنی‌تر برای بازی می‌شوند. اکثر نمایشگرهای IPS از درصد بالای طیف رنگی DCI-P3 و sRGB بهره می‌برند. هرچه محدوده‌ی رنگی گسترده‌تر باشد، دقت تصاویر بیشتر و رنگ‌ها زنده‌تر خواهند بود. باید اشاره کنیم که عملکرد رنگی برتر نمایشگرهای IPS، نه تنها برای اجرای بازی بلکه برای اجرای برنامه‌های حرفه‌ای در نمایش رنگ مانند طراحی ایده آل محسوب می‌شود.
پنل‌های VA از نظر نمایش رنگ‌ها کمی پایین‌تر از IPS ایستاده‌اند. اما از نظر سایه و برجسته کردن جزییات تصاویر بازی فوق العاده بوده و با نمایش سیاهی عمیق‌تر، بهترین انتخاب برای تماشای فیلم و گیمینگ می‌باشند. اگر نقطه‌ی قوت مانیتورهای VA یعنی نسبت کنتراست را در مقابل عملکرد دقیق‌تر مانیتورهای IPS در نمایش رنگ قرار دهید، تقریباً در یک جایگاه قرار می‌گیرند. بنابراین نتیجه‌ی مقایسه پنل IPS و VA در اینجا بیشتر به سلیقه‌ی شخصی شما بستگی دارد.
برنده: تساوی
جمع بندی
در این مقاله به مقایسه پنل IPS و VA پرداختیم و هریک از ویژگی‌های مهم مانیتور را نسبت به پنل بررسی نمودیم. شاید به نظر بیاید که پنل IPS انتخاب بهتری است، اما نمی‌توان به همین راحتی تصمیم گیری کرد. بسیاری از موارد بستگی به نظر و کاربری شخصی دارد و لازم است با توجه به نوع استفاده و برنامه‌های اجرایی انتخاب کرد. به طور کلی هردو پنل VA و IPS در نمایش و دقت رنگ عملکرد بالایی دارند. همچنین می‌توانند از بهترین نرخ به روز رسانی و زمان پاسخگویی پشتیبانی کنند. پیشنهاد ما به شما این است که اول از همه کلیه اموری روزانه‌ی خود را بررسی کنید. برای مثال اگر می‌خواهید بازی سرعتی اجرا کنید، پس رفرش ریت و زمان پاسخگویی را در اولویت قرار دهید. اما اگر در محتوای بازی تصاویر تاریک و سیاه زیادی نمایش داده می‌شود و دیدن جزییات برای شما اهمیت دارد، مانیتور گیمینگ VA گزینه‌ی بهتری خواهد بود.
منبع مقاله