اگر به سراغ خرید مانیتور گیمینگ رفته باشید، احتمال زیاد با واژه‌ی DisplayPort Adaptive-Sync برخورد کرده‌اید. فناوری Adaptive-Sync (همگام سازی تطبیقی) در خصوص گیمینگ روان توسعه یافت.این ویژگی از بروز پدیده‌هایی چون پارگی، لکنت و لرزش تصویر جلوگیری می‌کند. امروزه یکی از مشخصات ضروری برای مانیتورهای گیمینگ، پشتیبانی از نرخ به روز رسانی متغیر و قابل تنظیم می‌باشد. در این مقاله، ابتدا به سراغ مانیتورهای قدیمی و محدودیتشان در گیمینگ می‌رویم، سپس فناوری Adaptive-Sync و اهمیت آن در گیمینگ را بررسی می‌نماییم.
عملکرد مانیتورهای قدیمی در گیمینگ چگونه بود؟
در گذشته مانیتورها با نرخ به روز رسانی ثابتی مانند 60 هرتز کار می‌کردند. زمانی که کارت گرافیک در یک فریم متفاوتی نسبت به نرخ به روز رسانی ارائه دهد، از آن‌جایی که نرخ به روز رسانی ثابت است، هماهنگی میان خروجی فریم و فرش ریت ایجاد نمی‌شود. در نتیجه کاربران با پدیده‌هایی مانند پارگی و لکنت تصویر روبرو می‌شوند.
اگر نرخ فریم خروجی GPU از نرخ به روزرسانی مانیتور بیشتر باشد، در قسمت‌هایی هنگام نمایش، دو فریم به طور همزمان نمایش داده می‌شود. این موضوع موجب پدیده‌ی پارگی تصویر می‌شود. حال اگر فریم خروجی پردازنده گرافیکی از نرخ فریم نمایشگر کمتر باشد، برخی از فریم‌ها به صورت تکراری نشان داده و برخی دیگر رد می‌شوند. در این صورت با پدیده‌ی لکنت در تصویر روبرو می‌شوید. در نتیجه جهت جلوگیری از چنین مشکلاتی، فناوری جدیدی به نام نرخ به روز رسانی متغیر (VRR) روی کار آمد. Adaptive-Sync یکی از انواع VRR است که پارگی و لکنت تصویر را کاهش می‌دهد.
فناوری Adaptive-Sync چیست؟
تکنولوژی DisplayPort Adaptive-Sync یکی از فرمت‌های VRR است که با نام Adaptive-Sync نیز شناخته می‌شود. Adaptive-Sync توسط انجمن استانداردهای الکترونیک ویدئو (VESA) توسعه یافته و از طریق رابط‌های DisplayPort و Embedded DisplayPort پشتیبانی می‌شود. فناوری‌های VRR مانند Adaptive-Sync معمولا با گیمینگ مرتبط هستند. در واقع فریم خروجی یک بازی به دلیل قدرت محاسباتی GPU و پیچیدگی یک صحنه می‌تواند بسیار متفاوت باشد. Adaptive-Sync به صورت پویا نرخ تازه سازی مانیتور را با خروجی فریم GPU همگام می‌سازد. در نتیجه کاربران تصویری بدون پارگی و لگ می‌بینند.
البته این قابلیت حتی در حفظ قدرت باتری دستگاه‌ها مانند لپ تاپ نیز مفید است. برای مثال زمانی که لپ تاپ یک محتوای ثابت نمایش می‌دهد، فناوری Adaptive-Sync نرخ تازه سازی نمایشگر را به حداقل ممکن می‌‌رساند و در نهایت موجب صرفه جویی در مصرف شارژ باتری می‌شود.
Adaptive-Sync به صورت پویا نرخ تازه سازی و خروجی فریم GPU را همگام می‌کند و از پارگی و لگ تصویر جلوگیری می‌کند
V-Sync چیست؟
V-Sync به عنوان یک فناوری اصلی برای تولیدکنندگان GPU به کار می‌رود. این تکنولوژی با محدود کردن نرخ فریم خروجی GPU و مطابقت با نرخ به روز رسانی مانیتور، از بروز پارگی صفحه جلوگیری می‌کند. اما این تنها کافی نیست. به عنوان مثال اگر نرخ فریم خروجی کمتر از نرخ به روز رسانی مانیتور باشد، V-Sync تلاش می‌کند با تکرار فریم قبلی، مانیتور را با فریم پردازنده هماهنگ کند. اما همین موضوع موجب بروز پدیده‌ی لکنت تصویر می‌شود.
اما فناوری‌های مدرن VRR مانند Adaptive-Sync متفاوت عمل می‌کنند. این تکنولوژی به جای محدود کردن خروجی فریم، به صورت پویا نرخ تازه سازی مانیتور و نرخ فریم پردازنده را با هم تطبیق می‌دهد. در نتیجه از پدیده‌هایی چون پارگی تصویر و تأخیر ورودی جلوگیری می‌شود.
فناوری اختصاصی Nvidia و AMD در زمینه‌ی VRR
فناوری G-Sync نوعی قابلیت Adaptive sync از کمپانی NVIDIA است که باید توسط کارت گرافیک و مانیتور پشتیبانی شود. این قابلیت از سال 2020 با استاندارد Adaptive-Sync سازگاری ندارد. کمپانی AMD نیز فناوری VESA Adaptive-Sync را با نام تجاری FreeSync ارائه داده است.
مقایسه‌ی Adaptive Sync با AMD FreeSync و NVIDIA G-Sync
برخلاف G-Sync، فناوری FreeSync از طریق HDMI نیز پشتیبانی می‌شود.
اگرچه FreeSync و G-Sync و Adaptive Sync زیر مجموعه‌ای از VRR محسوب می‌شوند، اما باهم تفاوت دارند. به عنوان مثال VESA Adaptive-Sync یک استاندارد است که تنها نرخ تازه سازی نمایشگر را با نرخ فریم خروجی یک GPU مطابقت می‌دهد. با توجه به استاندارد بودن این فناوری، نیازی به سخت افزار خاصی جهت پشتیبانی نیست و اجرای آن برای سازندگان آسان می‌باشد.
از سوی دیگر G-Sync فناوری اختصاصی انویدیا است که ویژگی‌های بیشتری نسبت به Adaptive Sync دارد. برای مثال می‌تواند کم بودن زمان پاسخگویی یا بیش از حد آن را جبران کند تا از پدیده شبح و یا معکوس آن جلوگیری شود. این قابلیت همچنین می‌تواند در هنگام کم بودن فریم خروجی نسبت به نرخ به روز رسانی، فریم‌ها را دوبرابر کند. این فناوری انویدیا تنها در مانیتورهای پشتیبانی شده می‌تواند در دسترس کاربران قرار گیرد.
فناوری AMD FreeSync در واقع ما بین VESA Adaptive-Sync و NVIDIA G-Sync قرار دارد. این تکنولوژی بر اساس آداپتیو سینک ساخته شده، اما از ویژگی‌های خاصی مانند پشتیبانی از HDMI برخوردار است. FreeSync Pro و FreeSync Premium Pro نیز دارای ویژگی‌های اضافی دیگری هستند.
اگرچه Adaptive Sync به اندازه‌ی تکنولوژی‌های G-Sync و FreeSync قابلیت‌های مختلف ندارد، اما به اجرای بازی و تماشای ویدیوی بدون مصنوعات کمک می‌کند. همچنین Adaptive-Sync توسط اکثر مانیتورها پشتیبانی می‌شود و در دسترس است.
چگونه می‌توان از Adaptive-Sync در سیستم استفاده کرد؟
پردازنده‌های گرافیکی سازگار با Adaptive Sync به سه مدل موجود هستند:
- GPU با پشتیبانی از AMD FreeSync
- GPU با پشتیبانی از Nvidia G-Sync
- iGPUهای اینتل (پردازنده‌های گرافیکی مجتمع اینتل) با پشتیبانی از Adaptive Sync
در صورت داشتن یکی از این 3 مورد، با رفتن به تنظیمات GPU می‌توانید آداپتیو سینک را فعال کنید. همه رایانه‌های شخصی ویندوز با سخت افزار سازگار و همچنین مک‌های جدید از Adaptive Sync پشتیبانی می‌کنند.
جمع بندی
هنگام اجرای گیمینگ، ممکن است به دلایل مختلفی نرخ به روز رسانی صفحه نمایش و خروجی فریم Gpu باهم متفاوت باشند. در نتیجه مشکلاتی چون پارگی و یا شبح در تصویر ایجاد می‌شود که تجربه‌ی گیمینگ شما را خراب خواهد کرد. فناوری Adaptive-Sync از این موضوع جلوگیری می‌کند. این تکنولوژی به صورت پویا نرخ فریم نمایشگر و خروجی فریم پردازنده‌ی گرافیکی را با هم تطابق می‌دهد و در نهایت کاربر شاهد یک اجرای روان از بازی خواهد بود. بنابراین اگر گیمر هستید، توصیه می‌شود هنگام خرید مانیتور یا لپ تاپ، پشتیبانی از Adaptive-Sync را به عنوان یک ویژگی اصلی در نظر بگیرید.
منبع نوشته: