مقدمه
در پرینتر جوهرافشان قطرات بسیار کوچک جوهر روی کاغذ پخش شده و درنتیجه تصویر ظاهر میشود. قطر ذرات جوهر معمولاً بین 50 تا 60 میکرون است؛ در حالی که این رقم در تار موی انسان برابر با 70 میکرون میباشد. ذرات جوهر با دقت و وضوح 1440×720 DPI در کنار هم قرار میگیرند. هر قطره میتواند رنگ متفاوتی داشته باشد. درنتیجه رنگهای مختلف باهم ترکیب شده و با ایجاد رنگ بندی جدید، تصویر چاپ میشود. در این مقاله با موضوع “پرینتر جوهرافشان چیست؟” آشنا میشویم و به صورت جزیی ویژگی و مشخصات آن را بررسی میکنیم. در ادامهی نیز با تاریخچه، نحوهی کار و در مجموع چگونگی پرینتر جوهر افشان آشنا میشویم.
تاریخچهی پرینتر جوهرافشان
در قرن بیستم میلادی، به مرور زمزمههایی در خصوص چاپگری با فناوری جوهرافشان آغاز شد. این تکنولوژی در اوایل دههی 1950 میلادی به صورت گسترده توسعه یافت و به مرور با قابلیتهای جدید به روز رسانی شد. در اواخر دهه 1970 این پرینترها قابلیت چاپ تصاویر دیجیتالی رایانهها را پیدا کردند و توسط شرکتهایی چون اپسون، هیولت پاکارد و کانن توسعه یافتند.
یکی از دلایل رشد سریع چاپگرهای جوهرافشان، برخورداری از قیمت مناسب نسبت به کیفیت و کاراییشان میباشد. پرینترهای جوهرافشان، دارای افشانکهای بسیار کوچکی هستند که قطرات ریز جوهر را روی کاغذ میپاشند و درنهایت عملیات چاپ را تکمیل میکنند. حداقل وضوح چاپ یک جوهرافشان، 300dpi است. این مدل از پرینترها به طور معمول میتوانند تصویر تمام رنگی با وضوح 600dpi و یا بیشتر چاپ کنند. اغلب پرینترهای جوهر افشان چندکاره هستند و علاوه بر چاپ، قابلیت اسکن، کپی و فکس را به طور اختصاصی را دارند.
بررسی قطعات پرینتر جوهرافشان
1.مجموعهی هد
پرینتر جوهرافشان از دو بخش کلی مجموعهی هد و مجموعهی تغذیهی کاغذ تشکیل شده است. هد پرینتر از بخشهای مختلفی چون هد چاپ، کارتریج جوهر، موتور، تسمه و نوار تثبیت کننده تشکیل شده است که در ادامهی مقاله به صورت مختصر با هریک آشنا میشویم.
- هد چاپ(Print Head): هد چاپ در واقع به عنوان هستهی یک چاپگر جوهر افشان، شناخته میشود. در این بخش مجموعهای از نازلها قرار دارند که پخش و اسپری کردن قطرات جوهر را بر عهده دارند.
- کارتریج جوهر(Ink cartridges): این قسمت از هد دارای انواع متفاوتی است که بستگی به سازنده و مدل پرینتر دارد. برخی از کارتریجها میتوانند به صورت جداگانه دارای چند رنگ مختلف باشند. در برخی دیگر، هر کارتریج تنها از یک رنگ جهت چاپ تصویر استفاده میکند.
- موتور پلهای هد(Print head stepper motor): موتور پلهای، هد چاپ و کارتریج جوهر را در سراسر کاغذ به جلو و عقب میراند. در برخی از پرینترها، موتور پلهای جهت ثابت نگه داشتن مجموعهی هد در هنگام فعالیت نداشتن دستگاه نیز کارایی دارد.
- تسمه(Belt): مجموعهی هد، از طریق تسمه به موتور پلهای متصل میگردد. زمانی که تسمه توسط موتور شروع به حرکت میکند، مجموعه هد نیز حرکت خود را آغاز مینماید. این مکانیزم در چاپگرهای سوزنی نیز مشاهده میشود.
- نوار تثبیت کننده(Stabilizer bar): این بخش از هد چاپ، جهت اطمینان از حرکت دقیق و کنترل شدهی هد پرینتر تعبیه شده است.
2.مجموعهی تغذیه کاغذ
- سینی کاغذ/تغذیه کاغذ(Paper tray/feeder): سینی کاغذ و تغذیهی کاغذ هردو محل قرار گیری مجموعهای از برگهها در پرینتر هستند. اغلب پرینترهای جوهرافشان دارای سینی ورودی کاغذ میباشند. برخی نیز از تغذیهی کاغذ یا فیدر استفاده میکنند. فیدر معمولاً با زاویهای در قسمت پشتی پرینتر قرار گرفته و کاربر میتواند دستهای از کاغذ را در داخل آن قرار دهد. ظرفیت فیدر با سینی کاغذ متفاوت میباشد.
- کاغذکش(Rollers): این قسمت از مجموعه، کاغذ را از سینی یا فیدر به داخل پرینتر میکشاند و در هنگام آمادگی مجموعه هد جهت شروع چاپ، آن را به جلو میراند.
- موتور پلهای تغذیه کاغذ(Paper feed stepper motor): این بخش به کاغذ کش کمک میکند تا کاغذ را با اطمینان و دقت بیشتری به صورت به پیوسته حرکت دهد.
- منبع تغذیه(Power supply): در پرینترهای قدیمی منبع تغذیه به صورت جداگانه در بیرون از دستگاه قرار میگرفت؛ اما امروزه طراحی پرینترهای مدرن و به روز، به گونهای است که منبع تغذیه به صورت استاندارد در داخل دستگاه قرار دارد.
- مدار کنترل(Control circuitry): این بخش کنترل جنبههای مکانیکی عملیات چاپ برعهده دارد و همچنین اطلاعات ارسال شده از کامپیوتر به پرینتر را رمزگشایی میکند.
- درگاهها (Interface port): برخی از پرینترها همچنان از پورت پارالل استفاده میکنند. در حال حاضر اغلب پرینترهای جوهرافشان مدرن از درگاه USB پشتیبانی میکنند. برخی نیز قابلیت پشتیبانی از درگاه سریال را دارند.
فناوری چاپ جوهرافشان
در پرینترهای جوهرافشان از دو فناوری حباب حرارتی و پیزو الکتریک استفاده میشود که در ادامه به جزییات هریک میپردازیم:
تکنولوژی حباب حرارتی(Thermal bubble)
شرکتهای Canon و HP در تولید پرینترهای جوهری خود از تکنولوژی حباب حرارتی استفاده میکنند. این فناوری معمولاً به عنوان جت حباب نیز شناخته میشود. پرینترهای دارای چنین فناوری، از طریق ایجاد گرما جوهر را تبخیر نموده و حباب تولید میکنند. با گسترش و بزرگ شدن حباب، ذرات جوهر از نازل روی کاغذ حرکت کرده و در ادامه با کوچک شدن حباب، یک خلاء ایجاد میشود. در نتیجه جوهر بیشتری از کارتریج به داخل هد وارد میشود. به طور معمول هد جت پرینتر معمولی دارای 300 یا 600 نازل کوچک است که میتوانند قطرات جوهر را به طور همزمان به بیرون پخش کند.
تکنولوژی پیزو الکتریک(Piezoelectric)
شرکت اپسون از این فناوری به همراه کریستالهای پیزو در چاپگرهای خود استفاده میکند. کریستالها در پشت مخزن جوهر و نازل قرار دارند. سپس با دریافت بار الکتریکی، موجب لرزش مخزن و خروج جوهر از نازل میشوند. در ادامه مقدار جوهر بیشتری به داخل مخزن کشیده شده و جایگزین جوهر پخش شده میشود.
عوامل مهم در چاپ جوهرافشان
پرینترهای جوهرافشان جهت چاپ تصاویر، از کاغذهای مخصوص پشتیبانی میکنند. کاغذها دارای ویژگی و مشخصات خاصی هستند که به طور کل روی کیفیت چاپ تأثیر گذار هستند. روشنایی و جذب کاغذ دو عامل مهم و کلیدی در کیفیت چاپ جوهری است. در این بخش این دو عامل را به طور مختصر بررسی میکنیم:
روشنایی
روشنایی کاغذ معمولاً با زبری سطح کاغذ تعیین میشود. در صورت بالا بودن زبری سطح کاغذ، نور در جهتهای مختلف پخش میشود؛ اما در صورت صاف بودن سطح، بیشتر نور در یک جهت تابانده میشود. این امر موجب روشن دیده شدن کاغذ و بهبود کیفیت آن میشود. به طور مثال کاغذ مورد استفاده در مجلات، زبری کمتری نسبت به کاغذ روزنامه دارد و همین موضوع موجب کیفیت بهتر صفحات مجله میشود.
جذب
عامل کلیدی دیگر در کیفیت چاپ، جذب جوهر توسط کاغذ است. هنگامی که جوهر بر روی کاغذ اسپری میشود، باید در یک نقطه ثابت و متقارن باقی بماند و بیش از حد جذب کاغذ نشود. با جمع شدن جوهر در یک نقطه، به شکلی نامنظم روی سطح کاغذ پخش میشود. در صورت بالا بودن جذب، وضوح چاپ در سطح کاغذ و به خصوص حاشیهها کمتر خواهد شد. به عنوان مثال، وضوح چاپ یک پرینتر جوهرافشان برابر با 720×720 dpi است. درصورت استفاده از کاغذهایی با جذب پایین، این وضوح تا حداکثر 1440×1440 dpi میتواند افزایش پیدا میکند.
همانطور که در بالا اشاره کردیم، جذب بالای جوهر منجر به پایین آمدن کیفیت چاپ میشود. برای رفع این مشکل، کاغذهای با کیفیت بالا، توسط یک لایه مومی پوشانده میشوند که جوهر را روی سطح کاغذ نگه دارد. چنین کاغذهایی معمولاً وضوح چاپ بهتری دارند. جذب کمتر جوهر توسط کاغذ، عامل مهمی در چاپ محسوب میشود.
مزایا و معایب پرینتر جوهر افشان در مقایسه با پرینتر لیزری
به طور کلی پرینترهای جوهرافشان و لیزری با توجه به کاربرییشان دارای مشخصاتی هستند. در این بخش از مقاله مزایا و معایب پرینترهای جوهرافشان را نسبت به پرینترهای لیزری مقایسه میکنیم:
مزایا
- قابلیت چاپ تصاویر دیجیتالی با کیفیت عکسهای براق و مات روی کاغذهای مخصوص چاپ توسط جوهرافشانهای پیشرفته و مدرن
- دارای وزن کم و ابعاد جمع و جور
- قابلیت حمل آسان و مناسب برای مکانهای کوچک به خصوص محیطهای اداری و همچنین فروشندگان
- خشک شدن سریع جوهر و نیاز به زمان کمتر جهت انجام کپی
- قیمت مناسب خرید و مقرون به صرفه
معایب
- وزن بیشتر کاغذهای مخصوص چاپ جوهری
- هزینهبالای چاپ جوهری نسبت به لیزری
- پایین بودن سرعت چاپ و مناسب نبودن برای حجم کاری بالا
برای اطلاعات بیشتر در خصوص پرینترهای لیزری، میتوانید “مقالهی پرینتر لیزری چیست؟” را مطالعه نمایید.
نتیجه گیری
پرینترهای جوهرافشان در مجموع دارای نکات مثبت و مفیدی هستند که میتوانند نظر مخاطبان خودشان را جلب نمایند. این پرینترها برای محیطهای خانگی و اداری با حجم کاری متوسط بسیار مناسب هستند. جوهرافشانها نسبت به پرینترهای لیزری برای خرید نیاز به بودجه کمتری دارند؛ اما از هزینهی چاپ بالاتری نسبت به لیزری برخودار هستند.
به طور کلی اگر شما جزو کاربرانی هستید که با حجم چاپی نسبتاً کمی سروکار دارید و به دنبال یک پرینتر جمع و جور برای محیط کاری یا خانگی خود هستید، پرینتر با تکنولوژی جوهرافشان میتواند گزینهی مناسبی برای شما باشد.